برآوردهای لازم در رنگ آميزی تاسيسات موتورخانه
سطوح دستگاه ها، لوله ها، كانال ها و تجهیزات مختلف تاسیساتی كه با فلزات ساخته می شوند باید طبق مشخصات طرح، رنگ آمیزی شوند. رنگ آمیزی تاسیسات دو مرحله است:
- آماده سازی سطح كار: تمام سطوحی كه قرار است رنگ شوند باید قبل از رنگ آمیزی تمیز ،صاف، خشك و عاری از گرد و غبار و آلودگی باشند.
- رنگ آمیزی: این كار باید به نحوكاملا تمیز وحرفه ای انجام گیرد. برای رنگ آمیزی در محل عموما استفاده از قلم موی نقاشی توصیه شده است (نه اسپری). كلیه سطوح باید یك یا دو بار رنگ آستری بخورند.
استاندارد رنگ لوله های موتورخانه
رنگ آمیزی لوله های موتوخانه چه از نظر نقش عایق مانند رنگ ها و چه از نظر دسته بندی آنها اهمیت بسیاری در سیستم تاسیساتی موتورخانه دارد.
بعد از اجرای شبکه لوله کشی، باید با برس سیمی و پارچه مرطوب، سطح لوله ها را کاملا از هر گونه مواد خارجی پاک کرد و سپس روی آن ها را با ضد زنگ پوشش داد و در نهایت توسط ماده عایق مناسب، عایقکاری کرد.
بر روی لوله های روکار موتورخانه بعد از عایق پیچی، باید یک لایه کرباس پیچید و پس از پوشاندن با ماستیک، رنگ آمیزی کرد. رنگ آمیزی لوله های سیستم حرارت مرکزی و تهویه مطبوع در داخل موتورخانه معمولا جدول استاندارد انجام می شود.
رنگ هایی كه باید زده شوند را می توان به صورت زیر طبقه بندی كرد:
- رنگ آستری شامل كرومات روی برای كارهای آهنی و گرد روی برای فلزات گالوانیزه؛
- رنگ لعابی نیمه براق بعنوان رنگ نهایی.
سیستم های مختلف لوله كشی معمولا طبق دستور معین شده در جدول 1 رنگ آمیزی می شوند. باید روی كلیه لوله ها در سطوح قابل دسترس علامتگذاری شده و جهت جریان نشان داده شود. عموما باید روی تمامی وصاله ها، شیرها و سایر و سایل خاص با برچسب یا آویز نوشته شماره دار، كار هر یك معلوم گردد.
برآورد سطح رنگ آمیزی تاسیسات
گاهی موضوع برآورد كار رنگ آمیزی تاسیسات نیز بر عهده شخص برآوردكننده تاسیسات مكانیكی است. در اینصورت باید كمیت ها و هزینه ها معلوم شوند.
تمام تجهیزات، لوله ها، كانال ها و غیره كه در حیطه كار رنگ آمیزی قرار می گیرند باید فهرست شوند. البته تخمین كمیت ها جهت رنگ آمیزی تاسیسات ممكن است مستقیما توسط نقاش صورت گیرد.
چیزی كه برای برآورد مقدار رنگ مورد نیاز برای اجزاء مختلف باید محاسبه شود؛ مساحت واقعی سطوح است كه به روش زیر انجام می گیرد.
محاسبه مساحت سطوح
1- كانال ها
مساحت جداره كانال ها را می توان بدین ترتیب بر حسب فوت مربع (متر مربع) بر هر فوت (متر) طول كانال محاسبه كرد:
الف-كانال های گرد:
S(ft)=D×0/262
S(m)=D×3/14×10– 3
ب-كانال های چهارگوش:
6/ ( S(ft)=(W+H
S(m)=(W+H)×2×10-3
S:محیط مقطع كانال برحسب فوت(متر)
D:قطركانال برحسب اینچ(میلیمتر)
W:عرض مقطع كانال چهارگوش برحسب اینچ (میلیمتر)
H:طول مقطع كانال چهارگوش برحسب اینچ (میلیمتر)
بدیهی است مساحت جداره كانال حاصلضرب S در طول كانال (L) خواهد بود. مثلا مساحت جداره كامل چهار گوشی به ابعاد120×360 و به طول 20 فوت می شود:
S×20(36+12)/6×20=160(ft2=مساحت جداره كانال
2- لوله ها
مساحت جداره خارجی لوله ها با این فرمول ها محاسبه می شود:
SP(m2)=0/00314×d×L Sp(ft2)=0/26×d×L
SP=مساحت جداره لوله برحسب فوت مربع (مترمربع)
d=قطر خارجی لوله برحسب اینچ (میلیمتر)
L=طول لوله برحسب فوت (متر)
3-رادیاتورها
مساحت انواع مختلف رادیاتورها در كاتالوگ كارخانجات سازنده درج شده است.
4-فولاد ساختمانی
مساحت كل عبارت خواهد بود از حاصل جمع مساحت های سطوح مختلف فولاد به كار رفته كه از زوی جداول مربوطه قابل حصول است.
5-محفظه ها
مساحت كل محفظه ها عبارت است از حاصل جمع مساحتهای سطوح تشكیل دهنده آنها.
6-تجهیزات و دستگاه ها
مساحت كل سطوح را می توان با فرض اینكه آن دستگاه درون یك محفظه مكعبی قرار دارد محاسبه كرد. ابعاد این محفظه همان ابعاد فیزیكی دستگاهی است كه باید رنگ شود. مساحت سطح محفظه نیز مجموع مساحت های سطوح تشكیل دهنده آن است.
7-مخازن
مساحت سطح مخازن با استفاده از فرمول های زیر محاسبه می شود:
الف-مخازن استوانه ای:DL+D2) 2)57/1=مساحت سطحft2(m2)
ب-مخازن كروی: D 2143/=مساحت سطحft2(m2)
L=طول استوانه مخزن برحسب فوت(متر)
D=قطر مخزن بر حسب فوت(متر)
هزینه رنگ آمیزی تاسیسات شامل قیمت مواد و دستمزد كارگر است. قیمت مواد به نوع رنگ و خصوصیات آن بستگی دارد. شخصی برآورد كننده باید قیمت رنگ را از فهرست بهای كارخانه سازنده آن استخراج كند. میزان كارگر –ساعت را نیز می توان از جدول 2 بدست آورد.
ترجمه و اقتباس : مهندس سید مجتبی طباطبائی