رفع آلودگی ميكروبيولوژی استخر

روش های رفع آلودگی ميكروبيولوژی استخر

  1. کلر زنی
  2. ازن زنی
  3. اشعه ماورای بنفش(uv)

در ادامه به تشریح و مقایسه این سه روش می پردازیم.

كلرزنی

كلر و مشتقات آن بیشترین نقش را در گندزدایی استخرها بعهده دارد. این مواد عمدتا شامل گاز كلر، هیپوكلریت سدیم، هیپوكلریت كلسیم یا قرص های تری كروسیانوریك سدیم است مقدار قرص كلر لازم و قابل افزایش به آب استخر میتواند به حجم كل آن، 5تا6 گرم برای هرمتر مكعب باشد.

كلر باكتریها را از بین می برد وقادر است با باقیمانده آلودگی های فردی موجود ناشی از شناگران در داخل استخر مقابله نماید. برای ضدعفونی كردن بهتر است ابتدا كلر در مقداری آب حل شده ومحلول غلیظ به جریان آب ورودی استخر اضافه شود.

البته در صورتی كه بار استحمامی متغیر باشد جهت تثبیت میزان باقیمانده كلر، از محلول آمونیاك قبل از كلرزنی استفاده میكنند، یون كلرامین تشكیل شده از پایداری بیشتری برخوردار است. كلروكلرامین موجب فساد و تجزیه جلبك ها شده و دفعات تمیز كردن كف استخر را كاهش می دهد. آزمایش كلرومتریك یعنی آزمایش پیوسته آب استخر از ضروریات است تا دائما میزان تركیبات آن با مقدار استاندارد كنترل شود.

 

شکل های مختلف کلر

كلر معمولا به سه شكل در دسترس است كه عبارتند از هیپوكلرید سدیم، هیپوكلریدسدیم (هیپوكلریدسدیم با آب مخلوط شده و محلول حاصل به آب تزریق می شود) به صورت جامد و به شكل پودر، دانه و یا قرص در بازار موجود بوده وبه خوبی در آب حل می شود. هرچند قابلیت نگهداری آن در انبار زیاد است اما باید در جای خنك و در ظروف ضدزنگ نگهداری شود مقدار كلر موجود در هیپوكلرید كلسیم حدود60 تا 70 درصد است.

هیپوكلریدسدیم كه در منازل بعنوان سفیدكننده مورد مصرف است محلول بوده و دارای حدود 18 درصد كلر می باشد. گاز كلر ماده ای سمی است و این گاز در سیلندرهای زردرنگ و تحت فشار از 50 كیلوگرم تا یك تن بصورت مایع ذخیره شده و برای تزریق آن به داخل لوله از دستگاه های كلرزن استفاده می شود.

توصیه می شود كه كلردهی به آب همواره پس از فرآیند صافی گذرانی صورت گیرد. (معمولا آنچه در عمل توسط نیروهای تعمیر و نگهداری اتفاق می افتد تزریق نمودن محلول هیپوكلرید كلسیم توسط پمپ جریانی قابل تنظیم در مسیر مكش كلكتور اصلی است) در شكل زیر روش های مختلف تزریق مواد نشان داده شده است:

تاسیسات استخر

در فرایند گندزدایی آب با کلر، كلردهی به آب همواره پس از فرآیند صافی گذرانی صورت گیرد. (معمولا آنچه در عمل توسط نیروهای تعمیر و نگهداری اتفاق می افتد تزریق نمودن محلول هیپوكلرید كلسیم توسط پمپ جریانی قابل تنظیم در مسیر مكش كلكتور اصلی است).

دستگاه های هيپوكلريت زنی عموماً يك نوع پمپ ديافراگمی يا پيستونی كوچک می باشند كه به راحتی نگهداری و به سادگی تنظيم می شوند. مقدار محلول را می توان باجابجايی ديافراگم يا پيستون تنظيم نموده و بدين ترتيب دراژ دقيقی را به داخل آب استخر تزريق كرد. محلول هيپوكلريت را می توان در استخرهايی كه روزانه به يك پاوند كلر نياز دارند، به گونه ای اقتصادی مورد استفاده قرار داد.

گرچه از دستگاه های هيپوكلريت زنی برای ظرفيت های بيشتر نيز می توان استفاده كرد، اما معمولاً توصيه می گردد كه ظرفيت های زياد از گاز كلرزن ها استفاده نمود. بيشتر محلول های مورد استفاده در چنين تأسيساتی تقريباً ۱% هستند، بنابراين برای حصول دراژ بهتر می توان به راحتی درصد مذكور را افزايش داد.

اين دستگاه ها را می توان در هر جايی نصب كرده وبه ساير تجهيزات مرتبط نمود، اما در مورد فاصله افقی بين آنها بايد دقت نمود چرا كه هر چه اين فاصله بيشتر باشد افت فشار افزونتر خواهد شد.

 

  • هیپوكلریت زنی (HYpochlorinators)

دستگاه های هیپوكلریت زنی (هیپوكلریناتور) عموما یك نوع پمپ دیافراگمی یا پیستونی كوچك می باشد كه براحتی نگهداری و به سادگی تنظیم می شود. مقدار محلول را می توان با جابجایی دیافراگم یا پیستون تنظیم نموده و بدین ترتیب دزاج (Dosage) دقیقی را به داخل آب استخر تزریق كرد.

از طرفی میزان تزریق كلر باید متناسب با میزان جریان آب بوده و فشار تزریق كلر باید بیشتر از حداكثر فشار جریان آب در نقطه تزریق باشد، در نتیجه پمپ تزریق كلر با توجه به این موضوع باید به نحوی انتخاب شود كه فشار كار آن حداقل 2-1 اتمسفر بیشتر از فشار جریان آب باشد تا هر گونه تغییر در میزان تغذیه كلر به راحتی قابل تنظیم و امكان پذیر شود.

نوع كلر مصرفی در حال حاضر بیشتر گرانول هیپوكلریت كلسیم است كه محتوی 70-65 درصد وزنی كلر فعال می باشد و قادر است مقدار زیادی از كلر را آزاد نماید. با حل نمودن 5/1 كیلوگرم از آن در هر 1000 لیتر آب، تقریبا 1 گرم در لیتر محلول كلر مفید حاصل خواهد شد.

شكل زیر نمونه تانك محلول و پمپ مربوطه را نشان می دهد.

تاسیسات استخر

نكاتی كه در نصب و راه اندازی و بهره برداری هیپوكلریناتورها ضروری می باشند

  1. محل كلرحین تزریق نباید با مواد دیگری مخلوط شود.
  2. محور لوله ورودی، نقطه مناسبی برای تزریق كلر است.
  3. بهره برداری و كلرزنی باید به گونه ای انجام شود كه حداكثر راندمان در گندزدایی آب حاصل شود.
  4. بكارگیری یك عدد شیر یكطرفه برای جلوگیری از پاره شدن دیافراگم در مواقعی كه افت فشار خیلی زیاد است، ضروری است.
  5. لوله تغذیه تا حد امكان كوتاه، از جنس مقاوم و با دوام باشد، به سادگی قابل تمیزكردن و بازدید ودر دسترس باشد، در زمستان یخ نزند.
  6. فاصله سوپاپ مكش تا كف مخزن ذخیره محلول كلر باید حداقل 25 سانی متر باشد تا از ورود رسوبات كف مخزن به داخل سیستم جلوگیری شود.
  7. جهت راه اندازی پمپ تزریق درجه تنظیم دبی روی حداكثر گذاشته شود و پس از جریان یافتن محلول كلر در لوله خروجی، روی درجه لازم تنظیم شود.
  8. محل نصب قسمت تزریق كننده به لوله ورودی باید پایین تر از خط مصرف باشد در غیر اینصورت ممكن است به علت ایجاد سیفون، كلر مازاد بر نیاز وارد خط شود.
  9. در صورتی كه فاصله محل نصب پمپ تا خط مصرف بیش از یك متر است، حتما از لوله با قطر مناسب استفاده شود، تافشار معكوس سبب آسیب دیافراگم نگردد.
  10. محل انتخاب شده بر روی لوله ورودی به استخر جهت تزریق كلر باید بعد از مراحل تصفیه و گرمایش، به گونه ای باشد كه كیفیت كلر برای تماس با آب بهتر فراهم شود.

گرچه از دستگاه های هیپوكلریت برای ظرفیت های زیاد بیشتر می توان استفاده نمود اما معمولا توصیه می گردد از كلریناتور گازی (Gas Chlorinators) استفاده شود.

 

كلر مایع

چنانچه گاز كلر، در داخل سیلندرهای فولادی سنگین تحت فشار قرار گیرد تبدیل به مایع می شود و با آزاد شدن فشار، مجددا به گاز تبدیل می شود.

امروزه معلوم شده برای استخرهایی كه بیش از یك پوند در روز كلر نیاز دارند، این سیلندرها اقتصادی ترین شیوه تهیه كلر می باشند. اما با وجودی كه خود سیلندرها هیچ خطری ندارند، نمی توان از خطرات كلر در حالت گازی چشم پوشید.

مطابق قوانین لازم است در جایی كه از سیلندرهای كلر استفاده می شود، یك اتاق مجزای كاملا كلربندی شده برای تجهیزات كلرزنی پیش بینی شود. این اتاق باید به نحو مناسبی تهویه شود تا احیانا در صورت نشت، گاز كلر به خارج (هوای آزاد) دفع گردد.

 

  • رعایت نكات زیر در نصب و راه اندازی و بهره برداری كلرزن گازی ضروری است:

  1. حداكثر گاز خروجی از یك كپسول گاز كلر، (kg/h) 185 است.
  2. لوله ها و اتصالات در تماس با گاز كلر باید زنگ نزن و مقاوم باشند.
  3. كپسول های گاز و مدار تزریق و انبار باید در محلی جداگانه مستقر شوند.
  4. جهت جلوگیری از یخ زدگی كپسول ها باید دمای محل استقرار كپسول گاز 10 تا 20 درجه سانتیگراد باشد و نباید از 40 درجه سانتیگراد بیشتر شود.
  5. از تابیدن نور خورشید و ضربه زدن به كپسول های گاز جلوگیری شود و برای انتقال گاز كلر تحت فشار در كپسول از لوله پلیمری مخصوص استفاده شود.
  6. نصب دوش آب در اتاق محل نصب كپسول ها ضروری است و در صورت نشت گاز كلر با كمك محلول های رقیق آمونیاك كه تولید دود سفیدرنگ می نماید، نشت كلر مشخص می شود كه در چنین شرایطی ورود به محل باید با ماسك و كپسول اكسیژن انجام شود.

 

  • مشكلات بهره برداری از دستگاه های هیپوكلریناتور

  1. زنگ زدگی شفت دستگاه، اختلاط كننده ورود زنگ ها به داخل مخلوط آب و كلر و ایجاد مشكلات بعدی، البته انتخاب شفت از جنس استیل تا حد زیادی مشكل فوق را برطرف می نماید.
  2. شكستن پروانه میكسر.
  3. انسداد مجاری رانس و تزریق و مكش محلول كلر.
  4. پارگی دیافراگم در شرایط تزریق تحت فشار كه می تواند ناشی از افت فشار بالا هم باشد.
  5. خرابی و فرسودگی واشرها و اتصالات آب بند و نشت محلول كلر از قسمت های مختلف آن.
  6. وجود احتمال مسمویت فرد مسئول دستگاه در صورت عدم استفاده از وسایل ایمنی.

 

كلرزن شناور

امروزه كارخانجات سازنده جهت سهولت كلرزنی در مقیاس كم، نوعی ظرف شناور روی سطح آب را برای استخرهای خانگی طراحی كرده اند كه در داخل خود قرص كلر را جای داده و به مرور در آب حل می شود و كار ضدعفونی كردن را انجام می دهد. باید دقت داشت كه میزان كلر باقی مانده قبل از آنكه از حد متعارف افزایش پیدا كند، ظرف را از آب خارج نمود.

شكل زیر نمونه ظرف شناور و قرص كلر را نشان میدهد.

 

تاسیسات استخر

ازن زن (Ozonator)

گران ترین ماده برای گندزدائی استخر ازن است. با وجودی كه ازن ماده ای مسموم كننده و قوی تر از كلر است ولی به نظر می رسد كه اشكالات دستگاه تنفسی و سوزش چشم ناشی از بكارگیری كلر، در مورد ازن كمتر باشد. شكل زیر نحوه اتصال دستگاه ازن زن را به خط جریانی نشان میدهد.

تاسیسات استخر

ازن چیست؟

ازن اکسیدکننده بسیار قوی می‌باشد که قابلیت حذف ترکیبات بیماریزای کلر و بی‌ اثرکردن کلیه میکروارگانیسم‌های مقاوم در برابر کلر را دارا می‌باشد. این ماده برخلاف کلر ترکیبات مضر تولید نکرده و مشکلات مربوط به کلر از جمله سوزش چشم، خشکی پوست و غیره را نیز ایجاد نمی‌کند. این خواص باعث استقبال عمومی برای استفاده از این ماده در استخرهای عمومی گردیده است.

ازن چیست

چرا ازن به تنهائی کارساز نمی‌باشد؟

مهم‌ترین سئوالی که مطرح می‌شود این است که اگر ازن اکسیدکننده‌ای قوی‌تر از کلر بوده و ترکیبات مضر جانبی هم تولید نمی‌کند پس چرا نمی‌توان به تنهائی برای ضدعفونی آب استخر از ازن استفاده نمود؟

مهم‌ترین دلایل این امر عبارتند از:

  • بوی ازن حتی در غلظت‌های پائین (0.05 ppm) بسیار نامطبوع و خورنده می‌باشد.
  • ازن موجود در آب باعث آسیب‌رساندن به شش‌ها، مخاط، تحریک پوست و ایجاد خارش می‌گردد.
  • ازن محلول در آب به سرعت تجزیه می‌شود و به این دلیل ازن برای گندزدائی آلودگی‌های ثانویه کاربرد ندارد.

به دلایل فوق وجود ازن در داخل استخر مجاز نمی‌باشد و برای جلوگیری از بروز آلودگی‌های ثانویه در داخل استخر، تزریق کلی ضروری است.
در نتیجه می‌توان گفت که ازن باید به‌ گونه‌ای تزریق شود تا قبل از ورود به استخر تمام آن از بین برود و مقدار کمی کلر نیز بایستی برای از بین‌بردن آلاینده‌های ثانویه به‌عنوان مکمل به آب تزریق شود.

آلودگی آب استخر

تصفیه آب به روش گندزدایی با اشعه ماورای بنفش(uv)

این سیستم ها بر اساس دبی خروجی طبقه بندی می گردند، بعنوان مثال می توان از ظرفیت های مختلف برای میکروب زدایی اب استفاده نمود، هرچه مقدار دبی مورد نظر شما بیشتر باشد اندازه لامپ uv و تجهیزات جانبی آن از قبیل آداپتور و محفظه فولادی بزرگتر است در نتیجه قدرت میکروب زدایی آن نیز بیشتر می شود.

تجهیزات استخر با سیستم گندزدایی uv

بکارگیری پرتو فرابنفش UV در فرایند پالایش آب و تصفیه فاضلاب روشی شناخته شده برای جایگزینی مواد شیمیایی گندزدا از قبیل کلر می باشد. پرتو فرابنفش عمل ضد عفونی را به طور موثر و بدون تولید ترکیبات مشکل زای جانبی ناشی از گندزداهای شیمیایی از قبیل کلر انجام میدهد.

لامپ های UV در ضدغونی استخر

کاربرد لامپ های UV در ضدعفونی کردن آب

  1. صنایع لبنیات سازی
  2. صنایع نوشابه سازی
  3. بیمارستان ها و آزمایشگاه ها
  4. صنایع داروسازی و لوازم آرایشی
  5. در منازل، رستوران ها، هتل ها، کشتی ها و …
  6. جهت استریلیزه کردن فیلترهای کربن و رزین های تبادل یونی که محیطی مناسب برای پرورش میکروارگانیسم ها می باشد.
  7. در صنایع شستشوی مواد غذایی ( جهت شستشوی سبزیجات، میوه، ماهی، غذاهای دریایی که قبل از بسته بندی باید با آب عاری از هرگونه میکروارگانیسم شسته شوند )

 

استفاده از لامپ های تولید اشعه ماورای بنفش بر روی مسیر آب ورودی به استخر نیز یكی از روش های گندزدایی است، بدین ترتیب كه در مقطعی از لوله محفظه ای تعبیه می شود و در آن لامپ های ماورای بنفش قرار می گیرد به گونه ای كه مستقیما حباب لامپ ها با آب در تماس بوده و آب در اثر تشعشع ماورای بنفش گندزدایی می شود.

بطوركلی این اشعه برای گندزدایی منابع آب عاری از مواد معلق و رنگ و كدورت و در دامنه طول موج 400 -150 نانومتر مفید است، اما در طول موج 265-255 نانومتر اثر گندزدایی زیادتری دارد.

میزان گندزدایی آب با اشعه ماورای بنفش بستگی به طول موج اشعه و مدت زمان در معرض قرار گرفتن آب (حداقل 15-10 ثانیه) با اشعه دارد. میزان نفوذ اشعه در آب بستگی به میزان كدورت آب دارد. نداشتن رنگ و كمتر بودن رنگ ناشی از آهن و منگنز محلول در آب، اثر اشعه فوق را بیشتر می نماید.

مثال: میزان مورد نیاز استخری به ظرفیت (gal)55000 با 3 بار گردش كامل آب در شبانه روز چقدر است؟

ابتدا وزن كل آب گردشی را با توجه به حجم استخر محاسبه می كنیم:

55000×3×8.33=1374450(Ib)

33/8:وزن یك گالن آب به پوند

با توجه به اینكه میزان كلر نباید(ppm)0.6 تجاوز كند(0.4 در نظر می گیریم و در صورتیكه استخر رو باز بود بخاطر تشعشعات خورشید تا( ppm)0.6 مجاز است.)

1374450×0.4/1000000=0.55(Ib)

بنابراین میزان كلر مفید مورد نیاز در شبانه روز55/. پوند یا 249 گرم تعیین می گردد كه باید به صورت محلول غلیظ به آب گردشی در مدت 24 ساعت اضافه گردد (در هر ساعت 10 گرم).

مزایای استفاده از سیستم UV

  • کاهش مصرف کلر
  • از بین برنده محصولات جانبی کلر
  •  سرویس و نگهداری ساده دستگاه
  • کاهش موثر سودوموناس آئروژینوزا
  •  ضدعفونی کردن آب در محدوده pH از ۶ تا ۵٫۸
  •  عدم تغییر یافتن خواص شیمیایی و فیزیکی آب
  •  ضدعفونی شدن آب در همان لحظه تابش اشعه
  • ضد عفونی کننده UV هیچ افزودنی، هیچ بویی و هیچ پاتوژن فعالی در استخر شنا ندارد.
  • ضد عفونی کننده UV در تخریب میکروارگانیسم های مقاوم به کلر مانند کریپتوسپوریدیوم و ژیاردیا بسیار موثر است.
  • آب شفاف تری به همراه دارد، باعث کاهش بو می شود، چشم های قرمز نمی شود، خارش چشم ها و تحریک پوستی از بین می رود.

مزایای استفاده از اشعه ماورای بنفش

  • نیاز به حمل و نقل و انبار شیمیایی ندارد.
  • با تغییرات PH و دما کارایی آن چندان تغییر نمی کند
  • فرآورده های جانبی بوجود نمی آورد.
  • زمان تماس برای گندزدایی بسیار کوتاه می باشد.
  • فضای لازم برای گندزدایی بسیار کم است.
  • جوانب ایمنی کار با آن بسیار راحت است.
  • میکروارگانیسم های مولد بو در انجام عمل گندزدایی نابود می شوند.
  • عدم تغییر در کیفیت فیزیک شیمیایی آب.

محدودیت استفاده از اشعه ماورای بنفش

  • لاشه میکروارگانیزم های غیر فعال شده، در آب باقی می ماند و می‌تواند تبدیل به خوراکی برای سایر میکروارگانیزم ها و انگل های دیگر که پس از گندزدایی اولیه آب در معرض آن ها قرار می گیرد شود.
  • اشعه ماورای بنفش برای تصفیه آب هایی که دارای مقادیر زیادی مواد جامد معلق هستند مناسب نمی باشد.
  • عدم تداوم گندزایی مستمر در آب

جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره دیگر تجهیزات استخر و تهیه آنها با کارشناسان ما در صنایع دما بخار مشهد در ارتباط باشید.

09054271720 – 05138472536

منبع : كتاب طراحی نگهداری تاسیسات مكانیكی آبی(استخر-سونا-جكوزی)

! کپی ممنوع * استفاده از مطالب این سایت فقط با ذكر نام منبع بلامانع می باشد * کپی ممنوع !

فرم درخواست قیمت دریافت کاتالوگ مشتریان ما نقشه فنی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *