انواع پمپ ها در بویلر و دیگ بخار

پمپ دیگ بخار

دسته بندی های مختلفی از پمپ دیگ بخار بر حسب موارد کاربرد, جنس مواد تشکیل دهنده آنها, مایعی که پمپ می کند, حتی وضعیتی که نصب می شود و غیره به عمل آمده است.

در بویلر و دیگ های بخار نیز پمپ نقش مهمی در تغذیه آب ورودی به دیگ دارد و همچنین پمپ در تاسیسات آب گرم نیز برای جابجایی آب داغ در سیستم گرمایشی نقش دارد.

در دیگ های روغن داغ نیز پمپ ها برای جابجایی سیال روغنداغ مورد استفاده قرار گرفته و این پمپ ها علاوه بر تامین امکان انتقال و هد لازم باید تحمل دمای بالایی نیز داشته باشد.

مشخصات و خصوصیات پمپ دیگ بخار

همانند: پمپ های شیمیایی, پمپ های پلاستیکی, پمپ های عمودی یا افقی, تغذیه بویلر و دیگ ها, پمپ های همه کاره, چاه عمیق پالایشگاهی, distillate ,condensate پمپ های خلا, پمپ های فاضلابی, slarry و غیره. یکی از تقسیم بندی های جامع و رایج, پمپ دیگ بخار را بر مبنای نحوه انتقال انرژی به سیال در کل به دو گروه پمپ های دینامیکی(dynamic) و پمپ های جابجایی (ِDisplacement) تقسیم بندی می کنند.

دو دسته فوق را از جهات گوناگون می توان با هم مقایسه کرد:

۱) حداکثر انرﮊی (فشار) ایجاد شده توسط پمپ های دینامیک (سانتریفوﮊ) محدود بوده و به هد معروف است که با بستن شیر خروجی به طور کامل (شدت جریان صفر) به وجود می آید، در حالیکه حداکثر فشار پمپ های جابجایی با توجه به فشار سیستم تعیین می شود. یعنی پمپ تا جایی که مورد نیاز سیستم باشد فشار خود را به آن حد می رساند.

۲) در پمپ های دینامیک انرژی افزوده شده ابتدا به سرعت تبدیل شده و سپس در حلزون و سر انجام در دیفیوزر به فشار تبدیل می شود در حالی که در پمپ های جابجایی انرژی مورد نظر مستقیما به فشار تبدیل می شود.

۳) در پمپ های دینامیک انرژی بطور پیوسته و بدون انقطاع به مایع افزوده می شود، در صورتی که در پمپ های جابجایی انرژی در پریودهای معینی به مایع تزریق می شود.

۴) اصولا پمپ های جابجایی برای مقادیر اندک جریان در فشارهای بالا و مایعات لزج به کار می رود و پمپ های دینامیک برای فشار های متوسط و جریان های زیاد مورد استفاده قرار می گیرد.

پمپ های دینامیکی:

پمپ های دینامیکی به دو دسته تقسیم می شود:

۱- پمپ های سانتریفوژ ( CENTRIFUGAL PUMPS )

ساختمان ایـن نوع پمپ های سانتریفوژ به صورتی است که بر روی محور دوار (در مرکز پمپ) پره هایی قرار داده شده که بـا دوران خود مایعات و مواد سیال را به اطراف پرتـاب می نمایند.

جدار این پمپ به صورت حلزونی ساخته شده و مایع که دارای سرعت نیز می باشد از قسمت حلزونی به طرف مدخل خروجی پمپ رانده می شود.

سیالی که در اطراف پره ها موجود است در اثر حرکت دورانی به محور به اطراف پرتاب شده و در نتیجه در اطراف محور خلاء ایجاد می شود و بدین ترتیب سیال از مجرای ورودی به داخل محفظه حلزونی شکل پمپ مکیده شده و از مجرای خروجی به خارج منتقل می گردد.

راندمان پمپ سانتریفوژ

راندمان پمپ به موقعیت قرار گرفتن پره های پمپ، فاصله آن از محفظه حلزونی شکل و سرعت حرکت محور بستگی دارد. زاویه قرار گرفتن پره های پمپ ها نیز در بالا بردن راندمان پمپ مؤثر است.

مثلاً چنانچه وضعیت پره های پمپ نسبت به مرکز به صورت عمودی باشد راندمان پمپ کمتر از زمانی است که پره ها بطور مایل بوده و در جهت حرکت مایع به صورت منحنی قرار گرفته باشند.

به علت اینکه سیال در اثر حرکت دورانی محور به اطراف پرتاب شده و در مرکز پمپ خلاء ایجاد می شود، دهانه لوله ورودی در پمپ های سانتریفوژ در مرکز قرار دارد تا با استفاده از خلاء ایجاد شده در این محل انتقال سیال سریع تر و بهتر انجام بگیرد.

مزایای پمپ های گریز از مرکز

پمپ های گریز از مرکز دارای دو امتیاز برجسته می باشند: اولاً جریان مایع در آن ها یکنواخت است. ثانیاً اگر لوله خروجی پمپ مسدود یا تنگ شود، فشار زیادی که برای ساختمان پمپ مضر باشد تولید نکرده و بار آن به اندازه ای نمی رسد که موتور محرک پمپ را از کار بیندازد.

برای به کار انداختن پمپ باید همیشه محفظه آن را از مایع مورد پمپاژ پر نموده و هوای محبوس در محفظه را خالی نمود. این عمل را آبگیری (Priming) می نامند. هرگاه پمپ در سطحی پایین تر از مخزن حاوی مایع مورد استفاده واقع شود، لزومی به آبگیری نخواهد بود. (به این علت که محفظه پمپ همواره پر از مایع بوده و در نتیجه محفظه خالی از هواست)

ساختمان پمپ های گریز از مرکز در ابتدا بسیار ساده بوده و فقط شامل پره، پوسته و محور بودند ولیکن به علت نیاز روز افزون به این پمپ ها، به سرعت تکامل یافته و ساختمان آن ها پیچیده تر شد و قطعات دیگر به آن ها افزوده شدند از قبیل رنگ های سایشی، لائی های آب بندی، پره های ثابت برای هدایت بهتر آب در خروج از پره متحرک و ورود به محفظه حلزونی و غیره.

پره های پمپ های سانتریفوژ به سه دسته تقسیم می گردند: باز، نیم باز و بسته.

خصوصیات برجسته پمپ های سانتریفیوژ

۱-جریان تخلیه مایع در آنها آرام و یکنواخت است
۲- متنوع بودن این پمپ ها با خصوصیات زیاد و گوناگون
۳- رضایت بخش بودن راندمان
۴- تناسب برای کارکردن با موتورهای برقی و موتورهای احتراقی
۵- پایین بودن هزینه نگهداری
۶- دامنه کاربرد آنها در پروژه های کشاورزی ، صنعتی و آبرسانی فوق العاده بالاست زیرا از نظر دبی و ارتفاع تولیدی وسعت زیادی را پوشش می دهد.
۷- فضای کمتری را متناسب با قدرت تولیدی ایجاد می کند.

پمپ های سانتریفیوژ به سه دسته تقسیم می شود:

الف) پمپ های سانتریفوژ (جریان شعاعی)

عملکرد این پمپ به این صورت است که در آن سیال موازی محور وارد چرخ پمپ شده و عمود بر آن از چرخ خارج می گردد. این پمپ ها معمولاً برای ایجاد فشارهای بالا در دبی های کم به کار می روند. پمپ های سانتریفوژ شایع ترین نمونه از پمپ ها هستند.

ب) پمپ های محوری

سیال موازی محور وارد پمپ می گردد و به طور موازی نسبت به محور از چرخ خارج می گردد. در این پمپ قسمت اعظم فشار مایع را نیروی پرتاب پره های پروانه تامین می کند. این پمپ برای تولید دبی های زیاد با ارتفاع کم کاربرد دارد.( دبی زیاد، ارتفاع کم، نیروی پرتاب پروانه)

ج) پمپ های نیمه سانتریفوژ (یا با جریان مختلط)

سیال موازی محور وارد چرخ پمپ می گردد و به طور مایل نسبت به محور از چرخ خارج می گردد. این پمپ ها برای ایجاد فشارها و دبی های متوسط به کارمی روند. این پمپ ها نسبت به پمپ های سانتریفوژ توانایی بیشتری در استفاده و به کارگیری دبی های بالا را دارند.

این پمپ دارای دو قسمت است، یکی جداره ثابت و دیگری قسمت دوار که شامل محور گردان با چرخ دنده می باشد.

بر خلاف پمپ های گریز از مرکز که مایع را با سرعت به قسمت خروجی پمپ هدایت می کند در پمپ های گردشی مقداری از مایع بین دنده های چرخ دنده پمپ به اصطلاح به تله می افتند و باعث می شوند سرعت مایع در خروجی کاهش یابد. این پمپ ها بیشتر برای روغن کاری کاربرد دارند.

کاربرد پمپ های سانتریفیوژ:

دامنه کاربرد پمپ های سانتریفیوژ بسیار وسیع بوده، و در صنایع شیمیایی، کاغذسازی، صنایع غذایی و لبنیات، فلزات مذاب، آب و فاضلاب، دفع مواد زائد،نفت و پتروشیمی و دیگر مواد به کار می روند. از نظر ظرفیت و هد، توانایی این پمپ ها برای ظرفیت های بالا و متوسط نوع جریان وتری و هدهای پایین نوع محوری و هد بالا نوع شعاعی می باشد.

البته دو کمیت هد و ظرفیت مستقل از هم نیستند و به شکل، اندازه و سرعت ایمپلر بستگی دارند.

برای کسب اطلاعات بیشتر، مقالات زیر را بررسی کنید:

انواع پمپ ها در دیگ بخار و بویلر – بخش دوم

تولید پمپ های تغذیه دیگ بخار در ایران

بهبود راندمان پمپ – بخش دوم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *