ساخت سونای خشک و سونای بخار

سوناي خشك و سوناي بخار-ساخت سونا بخار

سونای خشک و سونای بخار

سونا (sauna) یا همان حمام فنلاندی در واقع اتاق کوچکی است با دیواره های عایق کاری شده و پله هایی منبر مانند که برای نشستن در نظر گرفته شده است و گرمای اتاق بوسیله بخار و یا کوره های برقی یا گازی تامین می شود.

درجه حرارت هوای داخل سونا معمولا به c)55) می رسد این امر موجب گرم شدن و تعریق شدید استفاده کنندگان از سونا می شود. بطور کلی بخش های مختلف تشکیل دهنده فضای سونا عبارتند از: رختکن، دوش، گرم خانه، و حوضچه آب سرد.

سیستم حرارتی اتاقک های سونا بر اساس تقسیمات رایج خود به دو دسته سونای خشک و سونای بخار تقسیم می شوند.

تاریخچه سونا

منشاء سونا از کشور کوچک فنلاند است خصوصا نوع سنتی آن که معمولا کنار دریاچه ای قرار دارد و استفاده کنندگان بعد از سونا به درون آب های سرد دریاچه می پرند!

Dry sauna and steam sauna

کل جمعیت فنلاند ۵ میلیون نفر است ولی تعداد سوناهای این کشور به اندازه ای است که تمام این جمعیت را می تواند در خود جای دهد(حدود ۱/۵ میلیون سونا) درست مثل مکانی که برای حمام در دیگر کشورها در نظر می گیرند هر فنلاندی هم محلی اختصاصی برای سونا دارد.

سوناهای سنتی با هیزم و چوب کار می کردند. این نوع سونا حتی دودکش هم برای تخلیه دود نداشت بدین صورت که درون اتاقی هیزم جمع می کردند و آن را آتش می زدند سپس دودها را از روزنه ورودی آن خارج می کردند و با پاشیدن آب بر روی سنگ هایی که در اثر گرمای هیزم داغ شده بود بخار درست می کردند.

در واقع قلب یک سونا همان سنگ هایی بودند که روی اجاق داغ و گداخته می شدند بطوری که با پاشیدن آب بر روی آن ها بخار فراوانی درست می شد. از همین رو آن ها را سونای دودی می نامیدند.

درجه حرارت آن بین ۸۰ تا ۱۰۰ درجه سانتی گراد بود ولی وجود رطوبت حالت شدید گرما را تندتر می کرد. امروزه سونا در همه جای دنیا مورد استفاده است، درون خانه ها و آپارتمان های کوچک تا کنار ساحل دریاها و هتل ها.

سونا در حال حاضر در محاصره تکنولوژی در آمده است با استفاده از اجاق های الکتریکی که با ترموستات و حتی از راه دور و با تلفن همرا ه کنترل می شوند.

سونای خشک

سونای خشک اتاقی است که دیواره های آن معمولا تخته کوبیده شده و یک منبع حرارتی گرم کننده در آن قرار دارد و منبع حرارتی می تواند یک المان برقی باشد و یا حرارت یک مشعل که داخل یک کوره دمیده می شود و بر روی دیواره های کوره معمولا آجر نسوز قرار دارد،

گاهی محلول بخور را روی آجرهای نسوز می ریزند که بخار آن در فضا متصاعد شود و با پاشیدن آب بر روی سنگ های داغ مقداری بخار تولید می شود و با اینکار وضعیت بهتری پدید می آید چرا که هوای گرم و خشک می تواند به دستگاه تنفسی آسیب برساند .

مواردی که دارای کوره اند از سوخت های گاز یا مایع استفاده می کنند. سوخت در قسمت کوره می سوزد و دود آن از قسمت دودکش خارج می شود. مزیت المان برقی علاوه بر تمیز بودن، راندمان بالای آن می باشد زیرا انتقال حرارت از طریق تشعشع از این سیستم قابل ملاحظه ای است، ولی هزینه آن در ایران نسبت به کوره با سوخت فسیلی خیلی بیشتر است.

از نقاط ضعف دیگر کوره های سوخت فسیلی، نسبت به سیستم برقی، احتمال سوراخ شدن کوره در اثر حرارت و امکان نشت گازهای حاصل از احتراق به محدوده اتاق سونا و پیش آمدن مسئله خفگی می باشد

لذا در تهیه کوره باید به استانداردهای لازم توجه کرد. معمولا در سونای خشک کنترل رطوبت نسبی میسر نیست و فقط درجه حرارت فضا بوسیله ترموستات کنترل (حدودا ۵۰ درجه سانتیگراد) می شود.

چوب سونا

هر چوبی برای این منظور مناسب نیست و کیفیت چوب به لحاظ ساختار سلولی اهمیت زیادی دارد هرچه ساختار سلولی چوبی محکم تر (فشرده تر) باشد بهتر می تواند گرما را در خود ذخیره کند،

از جمله چوب صنوبر قطبی که می تواند دمای ۱۲۰ درجه سانتیگراد را به مدت ۷ ساعت در خود ذخیره کند. در اغلب سوناها از چوب کاج ، توس یا غان استفاده می شود.

امروزه برای استفاده از سونا نیاز به دیگ بخار استخر می باشد که می تواند باعث بیشتر شدن زمان کاری روزانه شود و محیط شنا بهتری را ارائه دهد. از دیگ آب گرم برای تهیه آب گرم جهت سونا، جکوزی، استخر استفاده می شود، تفاوت آن با آب مورد استفاده در حمام قابل بازیافت بودن آن است.

در ساخت سونا بخار و سونا خشک باید موارد فنی لازم در نظر گرفته شود. مخصوصا برای ساختن سونای خشک که از کوره سونا استفاده می شود باید نکات ایمنی را در نظر بگیریم.

ساخت کوره سونای خشک

برای گرم کردن اتاق سونا باید به تهیه کوره ای استوانه ای یا مکعبی به ابعاد (۸۰×۵۰×۱۰۰) اقدام نمود طوری که قطر دودکش آن ۴ اینچ و قطر فلنچ مشعل که به فاصله ۳۰ سانتیمتری از کف قرار دارد ۶ اینچ باشد. مشعل در بیرون اتاق قرار گرفته و کوره در داخل سونا قرار می گیرد.

نمای کوره سونای خشک

نمای کوره سونای خشک

سازندگان کوره برای بالا بردن راندمان حرارتی در داخل کوره موانعی مورب قرار می دهند تا مسیر شعله و دود چند بار تغییر کند و فرصت لازم برای انتقال حرارت با فضای اتاق حاصل شود.

 

مصالح مورد استفاده در جداره سونا

مصالح جداره سونای خشک به ترتیب از داخل به خارج عبارتند از:

  • دیوار بتنی
  • چوب روسی مرغوب
  • سه لایه عایق مناسب
  • پوشش خارجی متناسب با محیط

کوره سونای خشک

کوره سونا خشک

دیگ بخار سونا بخار

دیگ بخار سونا از مهم ترین اجزای سونا بخار می باشد. امروز با گسترش استفاده از سونا بخار و ساخت آن به صورت شخصی و خصوصی در منازل و ویلاها استفاده از دیگ بخار رواج فراوانی پیدا کرده است.

دیگ بخار سونا در ظرفیت و مدل های متفاوتی تولید می شود اما با توجه به ظرفیت مورد نیاز سونا بخار بیشتر دیگ را به صورت ایستاده و یا عمودی تولید می کنند. این امر موجب کاهش فضای اشغالی در موتورخانه ها می شود.

دیگ بخار انرژی گرمایی خود را از مشعل نصب شده به روی آن تامین می کند. مشعل دیگ را می توان از نوع مشعل گازی، مشعل گازوئیلی و یا دوگانه سوز انتخاب نمود. مشعل گازی دیگ بخار می تواند از نوع فن دار و یا اتمسفریک باشد. دیگ بخار سونا بخار از نوع دیگ بخار فولادی فایرتیوب می باشد.

این دیگ دارای تجهیزاتی مانند کنترل کننده سطح آب ( Level Control )، دو هد کنترل کننده فشار بخار (Pressure Control  )، آب نمای سطح آب دیگ سونا بخار، شیر اطمینان، شیر برقی، پمپ تغذیه دیگ بخار سونا بخار و… می باشد .

از مهم ترین کاربردهای این بویلر عمودی بخار برای استفاده در حجم بخار پایین مانند اتاق سونای بخار در استخر ها، تولید قارچ خوراکی، تولید قطعات بتنی کوچک، آشپزخانه های صنعتی کوچک، صنایع غذایی کوچک، تولید نبات و آبنبات و موارد گرمایشی در فضاهای دارای محدودیت می باشند.

 

امروزه برای استفاده از سونا نیاز به دیگ بخار است دیگ بخار استخر می تواند باعث بیشتر شدن زمان کاری روزانه شود و محیط شنا بهتری را ارائه دهد. از دیگ بخار استخر می توان برای تهیه بخار و آب گرم جهت سونا، جکوزی، استخر استفاده کرد، تفاوت آن با آب مورد استفاده در حمام قابل بازیافت بودن آن است.

برای دیدن محصولات بخار شرکت روی تصویر زیر کلیک کنید:

بویلر ایستاده

دیگ بخار ۲۰۰کیلو عمودی

 

دیگ بخار انرژی گرمایی خود را از مشعل نصب شده به روی آن تامین می کند. مشعل دیگ بخار سونا را می توان از نوع مشعل گازی، مشعل گازوئیلی و یا دوگانه سوز انتخاب نمود.

مشعل گازی دیگ بخار سونا بخار می تواند از نوع فن دار و یا اتمسفریک باشد. دیگ بخار سونا بخار از نوع دیگ بخار فولادی فایرتیوب می باشد.

از دیگ های عمودی یا ایستاده در کاربردهای صنعتی کوچک، خشکشویی ها، تجهیزات رطوبت زنی و… نیز استفاده می کنند.

در مجتمع های ورزشی بزرگ که سونا بخار بزرگتر و یا بیش از یک سونا بخار دارند، از دیگ بخار سونا بخار بزرگ تر و افقی استفاده می شود.

دیگ سونا بخار از روشن شدن تا زمان تولید بخار کمی تاخیر دارد. ( به خصوص در زمان شروع به کار ) پس از خاموش شدن بیش از چند ساعت که این موضوع به دلیل حجم بیشتر آب آن نسبت به دیگ سونا بخار برقی می باشد. در دیگ برقی سونا بخار این تاخیر زمانی بسیار کوتاه تر می باشد.

ساخت سونا بخار

اولین نکته ای که در ساخت سونا بخار باید مد نظر داشت این است که بویلر متناسب با آن از نظر گنجایش و ظرفیت انتخاب شود. سونای بخار اتاقکی است که دیواره های آن معمولا از سنگ یا سرامیک مرغوب ساخته می شود و چند دریچه برای ورود بخار دارد. بخار توسط دیگ بخار تولید شده و با لوله به داخل اتاقک هدایت می شود.

این امر باعث بالا رفتن رطوبت و حرارت داخل اتاق می شود. یک ترموستات هم میزان حرارت اتاق را تنظیم می کند. راهبری تاسیساتی این نوع سونا دارای مشکلاتی است از جمله :

  1. عدم کنترل دقیق رطوبت و دما به طور مستقل
  2. مصرف یکطرفه بخار و عدم برگشت بخار تقطیر شده به دیگ
  3. خوردگی و شوک حرارتی دیگ بواسطه ورود مدام آب سرد تغذیه
ساخت سونا بخار

ساخت سونا بخار

 

محاسبه سونا

دو عامل برای افزایش و حفظ راندمان سونا رعایت نکاتی درباره نیمکت و اتاق سونا و محاسبه قدرت کوره سونای خشک می باشد.

نیمکت های سونا

نیمکت های سونا را باید از تخته های باریک چوب که به فاصله ۱ تا ۱/۵ سانتی متری از هم قرار دارند بسازیم تا هوا بتواند جریان پیدا کند. بنابر میزان جایی که در اختیار داریم باید ۲ تا ۳ نیمکت را به شکل پله ای نصب نمائیم.

طول نیمکت ها تقریبا ۲۰۰ سانتیمترو عرض آن ها ۶۰ سانتیمتر می باشد. اگر سونا دو طبقه است باید فاصله نیمکت ها ۵۰ سانتیمتر بوده و اگر سونای سه طبقه داریم فاصله پله ها را ۳۳ سانتی متر در نظر می گیریم و در نهایت فاصله نیمکت بالایی تا سقف ۱۰۰ سانتی متر در نظر گرفته شود.

تقسیم بندی درجه حرارت و رطوبت در اتاق سونای خشک و روی نیمکت ها به صورت زیر است:

مکاندرجه حرارت(c۰)رطوبت نسبی%
زیرسقف۱۰۰-۹۰۵-۲
روی نیمکت بالایی۹۰-۸۰۱۰-۳
روی نیمکت وسطی۷۰-۶۰۲۵-۸
روی نیمکت پایینی۶۰-۵۰۳۵-۱۵
روی زمین۴۵-۴۰۶۰-۲۰

برای محاسبه سونا خشک به ترتیب زیر عمل می کنیم:

۱-ابتدا کل مساحت جانبی اتاق را محاسبه کرده و از فرمول Q۱=AU(T۲-T۱ مقدار انتقال حرارت جداره ها را با احتساب ۱۰% ضریب اطمینان محاسبه می کنیم.

سایر مقادیر فرمول برابر است با:

T۱=۷۰دمای خارج (درجه فارنهایت)

۲۱۲ =T۲ دمای داخل (درجه فارنهایت)

ضریب کلی انتقال حرارت با توجه به ضخامت و جنس مصالح متعارف بکار رفته در جداره برابر است با:

U=0.1{BTU/h.F.ft۲

۲-در سونای خشک تعداد دفعات تعویض هوا ناشی از باز و بسته شدن درب را برابرn=10 در نظر گرفته و با استفاده از فرمول زیر تلفات حرارتی مربوطه را محاسبه می کنیم:

Q۲=V×n×۰.۰۷۴۹×۰.۲۴۱×(T۲-T۱

T۱=۷۰دمای خارج (درجه فارنهایت)

۲۱۲=T۲ دمای داخل (درجه فارنهایت)

V ft۳ =حجم اتاق

کل سطح خارجی اتاق برابر است با:

۴×۳×۲=۲۴m۲

۳۶m۲=۶×۳×۲

۴۸m۲=۶×۴×۲

بنابراین کل سطح اتاق ۱۰۸ متر مربع بدست می آید.

Q۱=AU(T۲-T۱)=۱۰۸×۱۰/۷۶×۰.۱×(۲۱۲-۷۰)=۱۶۵۰۱(Btu/h

و مقدار Q2 برابراست با:

Q۲=V×n×۰.۰۷۴۹×۰.۲۴۱×(T۲-T۱) =۶۵۲۰۲(Btu/h

و قدرت حرارتی کوره برابر است با:

Q= Q۱+ Q۲=۶۵۲۰۲+۱۶۵۰۱=۸۱۷۰۳(Btu/h

 

چگونگی استفاده از ســــونا و تهیه دیگ بخار سونا

استفاده از حمام های سونا , پیشینه ای کهن دارد شاید به کهنسالی و قدمت زندگی بشر بر روی زمین، اما در دنیای مدرن امروز با پیشرفت هایی که در فنآوری ساخت انواع مختلف سونا صورت گرفته است.

چگونگی استفاده از سونا و دیگ بخار

و نیز بدلیل تحقیقات وسیعی که در مورد اثرات مفید سونا بر روی سلامتی انسان انجام شده است استفاده از سونا نیز نسبت به گذشته ها کاربرد خیلی گسترده تری را پیدا کرده است بطوریکه در حال حاضر کمتر فرهنگ و جامعه ای را می توان پیدا کرد که از شکل های مختلف حمام سونا استفاده نکند.

البته در برخی کشورها گستردگی بیستری دارد و در برخی نیز کمتر اما تقریبا در همه جا از از حمام های سونا به عنوان یک وسیله مهم برای رفع تنش و ایجاد تسکین و آرامش جســـمی و روانی استفاده می شود.

حمام سونا بهترین روش آرامش بخشیدن به سراسر بدن پس از تحمل فشارهای بدنی و روانی است و در دفع مواد زائد حاصله از سوخت و ساز و فعالیت انسان و کمک به بازسازی بافت ها نقش عمده ای دارد.

فواید سونای بخار

  1. بهبود گردش خون.
  2. اکسیژن‌ رسانی به بدن.
  3. سونای بخار برای درمان فشار خون بالا مفید است.
  4. سونای بخار منافذ روی پوست را باز می‌کند و باعث پاکسازی پوست می‌شود.

سودمندی های حمام سونا

  • بالا و پایین آمدن قابل توجه دمای بدن
  • تحریک دستگاه گردش خون
  • تعریق یا دفع مواد زائد
  • باز شدن منافذ پوستی

آثار روانی حمام سونا

  • آرامش کامل روانی
  • ترمیم بافتهای عصبی
  • احساس حالت مطلوب بدنی

هدف از انجام حمام سونا

  • کسب شادی روح و جسم با بدر کردن خستگی
  • تنظیم و کنترل وزن فعلی
  • افزایش توان جسمی و روحی در مقابل بیماری ها
  • بهبود نسبی بعضی از بیماری ها

چگونگی تهیه دیگ بخار سونا:

یکی از مهمترین تجهیزات مورد استفاده در سونا بخار ، بویلر و دیگ بخار سونا می باشد برای خرید این تجهیز می توانید از شرکت های معتبر اقدام نمایید. ولی حتما توجه داشته باشید که سراغ تولیدکنندگان غیر مجاز نروید

زیرا دیگ بخار سونا نیازمند رعایت استانداردهای خاصی است و تولیدکنندگانی که این محصول را بدون نظارت فنی شرکت های بازرسی تولید کنند و گواهی بازرسی را به همراه دستگاه ارائه ننمایند محصول غیر استاندارد تولید نموده اند.

عوامل موثر در انتخاب دیگ بخار عبارتند از :

  • ضریب های ایمنی و اطمینان
  • هزینه های اولیه
  • میزان مصرف انرژِی
  • هزینه های تعمیر و نگهداری بویلر
  • ظرفیت گرمایی دیگ
  • عمر دستگاه بویلر
  • دمای آب برگشتی به بویلر
  • قابلیت تغییر ظرفیت گرمایی دیگ آبداغ

تجهیزات استخر و سونا – جکوزی

فیلتر شنی:

فیلترهای شنی برای خالص سازی آب مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع از فیلترها به وسیله ی بستری از شن و ماسه های ریز، به تصفیه آب ورودی به فیلتر می پردازند. فیلتر شنی معمولا رسوبات، فلزات، هیدروکربن ها و برخی مواد دیگر از آب جدا می کنند.

فیلترهای شنی بر اساس نحوه فیلتراسیون و فشار کاری فیلتر به چندین دسته تقسیم می شوند که دسته بندی واحدی را نمی توان برای آن ها مشخص کرد.

در ایران نیز فیلترشنی های تحت فشار یا همان فیلترشنی های استخر از رایج ترین این فیلترها هستند اما در بعضی از ایستگاه های تصفیه آب شهری ایران، از فیلترشنی های آرام استفاده می شود.

موگیر

وظیفه موگیر، گرفتن مو و سایر موارد خارجی معلق در آب، قبل از ورود به دهانه مکش پمپ می باشد. برای کارکرد مناسب پمپ ها، باید یک موگیر استخر پیش بینی کرد که کارش گرفتن مو، نخ، پارچه و … می باشد. برای این منظور یک شبکه آشغال گیر قبل از پمپ نصب می گردد.

صافی و موگیرمبدل حرارتی یا مبدل گرمایی:

پرکاربردترین عضو در فرآیندهای شیمیایی هستند و می توان آن ها را در بیشتر واحدهای صنعتی ملاحظه کرد. آنها وسایلی هستند که امکان انتقال انرژی گرمایی بین دو یا چند سیال در دماای مختلف را فراهم می کنند.

این عملیات می تواند بین مایع-مایع، گاز-گاز و یا گاز-مایع انجام شود. مبدل های حرارتی به منظور خنک کردن سیال گرم و یا گرم کردن سیال با دمای پایین تر و یا هر دو مورد استفاده قرار می گیرند.

مبدل های حرارتی در دستگاه های مختلف نظیر دیگ بخار، مولد بخار، کندانسور، اواپراتور، تبخیرکننده ها، برج خنک کن، پیش گرم کن فن کویل، خنک کن و گرم کن روغن، رادیاتورها، کوره ها و … کاربرد فراوان دارند.

سختی گیر:

سختی گیر معادل رسوب زدا یا رسوب گیر سیستمی است که بواسطه عبور دادن آب سخت و دارای املاح از درون رزین با فشار بالا با بدنه ای فلزی و یا فایبرگلاس به تصفیه آب و حذف آهک یا سفیدک کمک می کند. به منظور طراحی ظرفیت سختی گیر ضروری است دبی آب در گردش، سختی کل آب منطقه و مدت زمان بکواش رسوب گیر اندازه گیری شود.

انواع سختی آب

سختی موقت آب

در حقیقت املاح بی‌کربنات کلسیم و منیزیم است که در اثر حرارت دادن از حالت محلول به صورت غیر محلول و در نتیجه به رسوب تبدیل می‌‌شود. به این نوع املاح در حقیقت سختی کربناتی گفته می شود.

سختی دائم

املاح سولفات، کلراید، نیترات و غیره با کلسیم و منیزیم است که در اثر حرارت دادن رسوب نمی‌کند. به این نوع ناخالصی ها درون آب سختی یر کربناتی گفته می شود. تمامی آب های طبیعی حاوی غلظت های مختلفی از نمک های محلول هستند که این نمک ها در آب تفکیک شده و یون های باردار بوجود می‌‌آورند.

 

منبع : کتاب طراحی نگهداری تاسیسات مکانیکی آبی (استخر-سونا-جکوزی)

جهت کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما در صنایع دما بخار مشهد در تماس باشید.

۰۵۱۳۸۴۷۲۵۳۶ – ۰۹۳۸۸۰۳۷۴۴۰

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *