مشکلات ناشی از کم آبی دیگ بخار
کم آبی دیگ بخار می‌تواند به هر مسئله‌ای، از نشت گرفته تا انفجار، منجر شود. اینکه چه مسئله‌ای ممکن است پیش آید تا حد زیادی به نوع بویلر، میزان سوزاندن سوخت و این امر که آب تا چه سطحی پایین خواهد رفت بستگی دارد.
گسیختن صفحه تاجی در اثر کم آبی دیگ بخار
اگر دیگ بخار از نوع مجهز به یک صفحه تاجی در بالای آتشدان یا محفظه احتراق باشد، مانند دیگ بخار لوکوموتیوی یا دریایی اسکاتلندی، درصورت فرو افتادن سطح آب به زیر صفحه تاجی، گسیختن تاج تقریبا غیر قابل اجتناب می‌باشد.
این گسیختگی، به علت بالا رفتن دمای فلز بی آب مانده، تا حد سرخ شدن و کاهش تا و کششی آن تا حدی بسیار خطرناک می‌باشد. گسیختن صفحه تاجی بطور معمول با قدرت زیادی همراه است و تابحال موجب بوجود آمدن انفجارهای زیادی نیز شده است.
مطلب پیشنهادی: اپراتوری و نگهداری دیگ بخار بصورت صحیح
ایجاد نشتی در لوله های فوقانی
در دیگ‌های لوله دودی اولین نتیجه کم آّبی دیگ بخار، به هنگام وجود آتش در داخل کوره، می تواند وجود نشت از انتهای عقب لوله ردیف های بالا باشد.
با دور شدن سطح آب از لوله های واقع در معرض گازهای احتراق داغ، ازدیاد طول لوله‌ها آنچنان زیاد می‌شود که اتصال دو انتها، ایجاد شده توسط گشادکاری، از بین می‌رود. در نتیجه با پایین رفتن سطح اب، ردیف لوله‌های فوقانی، بطور متوالی انبساط یافته و آب ممکن است از انتهای عقب آنها نشت نماید.
نتایج کم آبی در دیگ بخار واترتیوب مانند دیگ‌های فایرتیوب است. به محض بی آب ماندن لوله‌ها منبسط شده و باعث می‌شود اتصال انتهای آن که توسط گشادکاری ایجاد شده از بین رفته و نشتی رخ دهد.
ایجاد خسارت به اجزاء اصلی دیگ بخار
ادامه کم آبی ممکن است به کوره، صفحه – لوله ها، ورق پوسته، و درزهای اتصال آسیب و خسارت وارد کند. در دیگ‌های فایرتیوب، بدلیل اینکه در این نوع دیگ تعداد نقاطی که نشت از آنها باعث اعلام خطر می‌شود فراوان است، انفجار ناشی از کم آبی بندرت اتفاق می‌افتد اما امکان فرو ریختن لوله‌ها در این حالت وجود دارد.
مطلب پیشنهادی: یک چک لیست دیگ بخار کامل برای نگهداری و امنیت بیشتر
فرو ریختن لوله های دیگ بخار در اثر کم آبی
راهکارهای پیشگیری از خطر کم آبی دیگ بخار
سیستم تنظیم آب تغذیه و سیستم خبرکننده به هنگام کم آبی باید بصورت منظم بازرسی و تمیز شوند. در صورت عدم توجه به تمیز کردن این سیستم‌ها که وظیفه قطع سوخت در هنگام کم آبی را دارند به خوبی عمل نکرده و در نتیجه اگر کم آبی بیش از اندازه باشد، ممکن است باعث گسیختگی و ذوب لوله‌ها شود.
در صورتی که به تخلیه و پاک نمودن محفظه قطع سوخت به هنگام کم آب توجه نشود ممکن است با لایه‌هایی از لجن پر شود در نتیجه آزمایش و تمیز نگه داشتن این وسایل ایمنی از بسیاری از خسارات ناشی از کم آبی جلوگیری می‌نماید.
مطلب پیشنهادی: نکات مهم در تمیزکاری و خاموش کردن دیگ و بویلر بخار
لجن گرفتن لوله ها در اثر کم آبی
بهبود بخشیدن کار دیگ و مواظبت از آن در جهت به حداقل رساندن احتمال وقوع حالات منجر به کم آبی به بازرسی و آزمایش مکرر سیستم آب تغذیه، برگشت بخار آب چگالیده، تلمبه‌ها و اجزاء مشابه مربوط به مدار آب عهده ار وظیفه تامین اب مورد نیاز دیگ، بستگی دارد.
اگر به هنگام کم آبی دیگ بخار اپراتور در جهت رفع اشکالات نکوشد، سیستم‌های تنظیم آب، قطع سوخت و اعلام خطر که وسایل دفاعی در برابر خطر کم آبی هستند بعنوان عمل کننده‌های بعدی وارد عمل می‌شوند.
بهترین روش برای آزمایش سیستم قطع سوخت به هنگام کم آبی دیگ بخار ، ایجاد عمدی این حالت، با تخلیه آرام آب از دیگ مادامی که دیگ تحت فشار است، می‌باشد. اگر یک دیگ گرمایشی به سیستم‌های مناسب جهت تخلیه مجهز نباشد باید بطور حتمی در جهت رفع این نقص اقدامات لازم صورت گیرد.
باید توجه کرد شیر تخلیه محفظه گوی شناور سیستم قطع سوخت تنها برای بیرون راندن رسوب می‌باشد و در هنگام باز کردن آن بخاطر به جریان افتادن ناگهانی آب از محفظه شناور، گوی به پایین می‌افتد.
در آزمایشات اغلب به موادری اشاره می‌شود که در آن تخلیه محفظه گوی شناور، عملکرد سیستم قطع سوخت را رضایت‌بخش نشان داده است ولی در همین سیستم قطع سوخت، در آزمایشی که در آن تخلیه آب از دیگ صورت گرفته، عمل نکرده است.
در آزمایش روزانه از سیستم قطع سوخت به هنگام کم آبی، تخلیه محفظه شناور یا محفظه الکترودها، روشی مناسب است. لیکن در ابتدای هر فصل (حدودا هر سه ماه یکبار ) این آزمایش باید با کاهش سطح آب دیگ انجام شود.
مطلب پیشنهادی : هفت عيب متعارف در از کارافتادگی ديگ بخار (Steam Pot) يا بويلر بخار (Steam Boiler)
کنترل كم آبی دیگ بخار
كم آبی بویژه در دیگ های بخار یكپارچه خودكار ، باعث خاموشی این نوع دیگ می شود لذا برای جلوگیری از حوادث ناشی از كم آبی سه ناحیه عمده زیر را باید بطور دوره ای وارسی و آزمایش نمود :
1-سیستم آب تغذیه:
این سیستم باید توانایی نگهداری سطح آب دیگ در حد معمول را داشته باشند.
2- كنترل های ایمنی به هنگام كم آبی :
زمانی كه سطح آب در دیگ به پایین تر از حد تعیین شده نزول كند، این كنترل ها باید عمل كنند.
3- محرك های قطع سوخت:
این وسایل باید قادر به قطع جریان سوخت بهنگام دریافت علامت از حسگرهای مربوط به حالت كم آبی باشند. آزمایش های كنترل های شناور دار بطور دوره ای جهت حصول اطمینان از حركت آزاد آنها ضروری می باشد. در مورد دیگ های نیرو كه بطور پیوسته كار می كنند، این امر باید در هر نوبت كاری انجام گیرد، برای دیگ های گرمایشی، هفته ای یكبار كافی می باشد.
توجه داشته باشید كه عكس العمل كنترلهای شناور اغلب در زمانی كه رسوب در درون كاسه شناور جمع شده باشد آهسته و كند می شود. با تخلیه روزانه آب محفظه شناور، از بوجود آمدن این مشكل جلوگیری نمایید.در ضمن هر سال یكبار، كل سیستم را پیاده و به صورت دستی رسوبات را از روی مكانیزم های عمل كننده تمیز نمایید. نكته دیگر این است كه بعد از امتحان كنترل های شناوردار، ستون آبنما را تخلیه و در حین بازرسی سالیانه آنرا بطور كامل پاك كنید.
سطح ایمن آب دیگ بخار
كنترل های نوع كاونده-الكترودی دیگ بخار نیازمند بازبینی دوره ای از نقاط زیر می باشند:
عایق ها را در نقاط ورود الكترودها به داخل پوسته یا ستون آبنما، جهت حصول اطمینان از عدم ترك برداشتن آنها یا عدم اتصال آنها به پوسته در اثر تجمع كثافت و رطوبت بروی آنها، مورد بازرسی قرار دهید. این موضوع می تواند باعث جاری شدن جریان برق از الكترود به پوسته شده و حساسیت الكترود را از بین ببرد.
تعمیر اتصالات برقی شكسته مربوط به الكترودها و همچنین اصلاح سیم كشی های تماس یافته یا بدنه دیگ را مورد پیگیری قراردهید. این شرایط همچنین می تواند حساسیت كاونده را محدود سازد. در موقع تعویض الكترودها، اطمینان حاصل نمائید كه الكترودهای جدید دارای طولی مناسب می باشند.در غیر اینصورت ممكن است الكترود نصب شده نقطه ای پایین تر از سطح ایمن آب را حس كند.
در صورتی كه الكترودهای كاونده در درون ستون آب نما نصب شوند، رسوب ها، گل ولای و مواد ته نشین شونده درون این ستون را به حداقل برسانید تا از تشكیل یك مدار برقی كه عكس العملی گمراه كننده بهمراه خواهد داشت جلوگیری شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر، مقالات مربوطه را مطالعه فرمایید:
