رفع عيوب پمپ های سيركولاتور
اتاق وحشت! (از دن هالوان)
عیب یابی و تعمیرات پمپ سیرکولاتور
در این بین مسئله ای که در راستای تعمیرات پمپ سیرکولاتور بسیار حائز اهمیت است، چگونگی و محل نصب پمپ سیرکولاتور، موقعیت نصب پمپ های سیرکولاتور، بررسی اجزای پمپ سیرکولاتور، تعمیر پمپ آب موتور خانه و نحوه تعمیرات پمپ سیرکولاتور کوچک و بزرگ باید مورد پایش قرار گیرد.
در فرآیند تعمیرات پمپ سیرکلاتور اجزای تشکیل دهنده این تجهیز صنعتی به شرح زیر می باشد:
- الکتروموتور
- شافت
- یاتاقان
- سیل مکانیکی
- کوپلینگ
- محفظه روغن
- پروانه
در فرآیند تعمیرات پمپ سیرکولاتور به برخی از ایرادات و اشکالات رایج در سیستم های گرمایش موتورخانه می پردازیم:
شوفاژ ها گرم نمی شوند.
- از باز بودن شیر ورودی به شوفاژ اطمینان حاصل کنید.
- از روشن بودن سیستم گرمایش و مشعل اطمینان حاصل کنید.
- از کارکرد صحیح پمپ سیرکولاتور و کارایی آن اطمینان حاصل کنید.
بعضی از شوفاژ ها گرم نمی شوند.
- از بسته بودن شیر بای پس اطمینان حاصل کنید و در صورت باز بودن آن را ببندید.
- از باز بودن شیر های ورودی به رادیاتور شوفاژ اطمینان حاصل کنید.
- شریان های اتصالی به شوفاژ ها را بررسی و وضعیت نشتی و گرفتگی آن ها چک شود.
سیستم گرمایش به خوبی کار نمی کند.
- از کارکرد درست پمپ سیرکولاتور اطمینان حاصل کنید.
- وضعیت لوله ها و اتصالات را بررسی کنید.
- وضعیت عایق های حرارتی و پوشش ها را بررسی کنید.
درباره رفع عیوب پمپ های سیركولاتور
حكایت موتورخانه های تاریك خیلی از ساختمان ها را كه به سیاه چال های رم باستان شباهت دارند قبلا نوشته ام؛ اتاق های تنگ و تاریك و فاقد هوای كافی كه فكر می كنم فیلم سازان می توانند از آن بعنوان لوكیشن فیلم های دراكولایی استفاده كنند!
این متاسفانه در مورد موتورخانه های بسیاری از ساختمان های قدیمی مصداق دارد. چندی پیش یكی از دوستان سیاهپوستم به اسم رافائل با اظهار اینكه سیستم گرمایش ساختمان محل سكونت مادرش در محله” هارلم” خوب گرم نمی كند و سروصدای آن هم زیاد است، از من خواست سری به این ساختمان بزنم و مشكل را برطرف كنم.
از شنیدن این درخواست به دو دلیل ناراحت شدم؛ یكی اینكه محله “هارلم” با آن سوابقی كه از نظر بزهكاری های مختلف دارد اصولا جای خوفناكی است كه بعضی از آنها را در فیلم ها وسریال های پلیسی دیده اید؛
و دوم اینكه به غرورم لطمه خورد چون فكر رفع عیب سیستم گرمایش یك ساختمان كاری است كه از هر تاسیساتچی بر می آید و من روی پروژه های بزرگ كار می كنم.
ولی به هرحال بخاطر سوابق دوستی ام با رافائل درخواستش را پذیرفتم وبه “هارلم “رفتم ساختمان كذایی یك آپارتمان چهار طبقه قدیمی با حداقل امكانات بود، یكی از همان هایی كه در سریال های سیاه پوستی زیاد دیده می شوند.
پس از بررسی رادیاتورها واحراز اینكه به اندازه كافی گرم نیستند به اتفاق رافائل به موتورخانه تاسیسات در زیرزمین ساختمان رفتیم كه دست كمی از همان سیاهچال های رمی نداشت؛ ضمن اینكه اجزاء سیستم گرمایش آنجا اعم از دیگ ومخازن و پمپ ها اغلب از مدل های قدیمی و بعضا از رده خارج بودند.
با تجربه ای كه داشتم در همان نظر اول دریافتم كه عمده مشكلات این سیستم مربوط به پمپ سیركولاتور است؛ سروصدای زیاد و آبچكه بارزترین اشكالات پمپ بودند و با وجودی كه پمپ كار می كرد بعضی از قسمت های ساختمان چندان گرم نبودند.
البته این اشكالات را كه در خیلی از تاسیسات مخصوصا سیستم های قدیمی مشاهده می شوند با كمك یكی از تكنسین هایم برطرف كردم؛ ولی فكر می كنم بد نباشه كه چگونگی امر را اینجا مختصرا توضیح دهم چون ممكن است برای شما هم پیش بیاید.
*پمپ سیركولاتور اصلا كار نمی كند:
در این صورت گرما یا اصلا به قسمت هایی از ساختمان نمی رسد یا خیلی به كندی منتقل می شود؛ آنهم توسط كنوكسیون طبیعی و نه اجباری (توسط پمپ). اما از آنجا كه بعضی از پمپ ها خیلی آرام كار می كنند و ممكن است قطعات غیر قابل رویتی داشته باشند، در اینجا به شما می گویم كه چطور تشخیص دهید پمپ اصلا كار نمی كند:
-پمپ كار می كند ولی گرما به بعضی از قسمت های ساختمان نمی رسد:
در این صورت ممكن است سیستم در آن قسمت ها هوا گرفته باشد و این هوا آنقدر متراكم شده كه جلوی گردش آب در آنجا را گرفته است كه در نتیجه سیستم باید هواگیری شود.
-پمپ سیركولاتور ممكن است نشتی داشته باشد:
نشتی اغلب از محل فلنج های نصب پمپ اتفاق می افتد. شاید دلیلش این باشد كه هنگام نصب پیچ های فلنج ها را كاملا سفت نكرده اند یا فلنج ها متناسب با وزن پمپ (كوچك یا بزرگ) انتخاب نشده اند.
چون آبی كه از فلنج های پمپ سیركولاتور نشت می كند آب داغ سیستم گرمایش است واین در موتورخانه اتفاق می افتد اغلب به چشم نمی آید وتنها از روی رسوباتی كه در محل فلنج ها تشكیل شده وخوردگی آنها، نشتی تشخیص داده می شود.به نظر من هنگام سرویس سالانه در انتهای فصل گرمایش زمان خوبی برای برطرف كردن نشتی این فلنج هاست؛ یعنی زمانی كه سیستم خاموش، سرد واحتمالا تخلیه شده است.
چنانچه نشتی پمپ سیركولاتور برای مدت طولانی ندیده گرفته ودر مورد برطرف كردن آن اقدام نشود، ممكن است لوله كشی فاضلاب نیز صدمه دیده و هزینه سنگین تری به صاحب ساختمان تحمیل شده است.
-پمپ روشن است ولی آب داغ را گردش نمی دهد:
این اشكال وقتی پیش می آید كه پره های پمپ یا اجزا داخلی آن صدمه دیده باشند؛ موتور پمپ روشن است اما پمپاژی صورت نمی گیرد. كه در این صورت باید پمپ تعویض یا تعمیر شود.
-پمپ سر و صدادار :
این اشکال ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد. اول باید خاطر جمع شد که سیستم هوای اضافی ندارد چون یکی از دلایل بروز سروصداست. بعد باید یاتاقانهای پمپ را بررسی ودر صورت معیوب بودن تعویض کرد. علت دیگر سروصدا ممکن است نصب ناصحیح پمپ یا قطعات داخلی آن باشد.
-وجود املاح معدنی زیاد در آب تغذیه سیستم:
در یک سیستم آبی بسته چون آب داخل سیستم فقط یکبار به آن وارد شده وقاعدتاً تعویض نمی شود(مگر در صورتی که سیستم از جایی نشتی داشته باشد وآب کم کند)، املاح موجود در آب نمی تواند مسئله ساز باشند.
اما در سیستم های باز که مداوما آب تازه وارد مدار گرمایش می شود، رسوب املاح معدنی آب ممکن است سبب گرفتگی وتخریب قطعات داخلی پمپ سیرکولاتور شود.
اکسیژن موجود در آب تازه نیز به نوبه خود این ضایعات را ایجاد می کند :
- اکسیده شدن وخوردگی روتور واجزا داخلی پمپ
- تضعیف سیم پیچی موتور پمپ
- شل کردن یا قطع اتصالات الکتریکی داخلی موتور
-پمپ قادر به غلبه بر افت فشارهای سیستم لوله کشی نیست
همه کارخانجات سازنده پمپ جداول و منحنی هایی را برای انتخاب پمپ سیرکولاتور براساس دو مولفه دبی (شدت جریان) وهد (افت فشار) پمپ تدوین کرده اند که در کاتالوگ تمام پمپ ها ارائه شده اند و با استفاده از آن مدل مناسب تعیین می شود.
بسیاری از پمپهای سیرکولاتور خانگی “ظرفیت بالابری ” بزرگی ندارند وبراساس شرایط “لوله های پر از آب ” وبدون هواگرفتگی (مسدود شدن جریان بر اثر تراکم هوا) تعیین ظرفیت شده اند وتنها در این شرایط عملکرد رضایت بخشی دارند.
بنابراین ممکن است در برخی ساختمان ها بویژه ساختمان های بیش از دو طبقه لازم باشد “فشار سرد” آب در سیستم گرمایش افزایش یابد. راه حل دیگر این است که یک پمپ سیرکولاتور کمکی به پمپ اصلی سری شود.
خروجی پمپ
اما حاصل کار پمپ یعنی gpm (گالن بر دقیقه) یا دبی تحویلی نیز بستگی به هد تولیدی توسط پمپ سیرکولاتور دارد. مقاومت سیستم یک فاکتور کنترل کننده در تعیین شدت جریان پمپ است. همینطور که شدت جریان در سیستم لوله کشی افزایش می یابد، مقاومت یا افت فشار نیز به میزان مربع نسبت شدت جریانها افزایش می یابد.
مثلا اگر افت فشار یک سیستم2ft در دبی 3gpm باشد وقتی دبی به 6gpm افزایش پیدا کند مقدار افت فشار سیستم طبق فشار سیستم طبق این فرمول بالا می رود:
6gpm/3gpm) 2×2ft=8ft= افت فشار جدید
یعنی با دوبرابر شدن دبی، افت فشار نه دو برابر، بلکه چهار برابر افزایش می یابد. به همین نسبت اگر دبی 3 برابر شود افت فشار 9 برابر خواهد شد. نقطه ای که منحنی مقاومت سیستم ومنحنی پمپ تلاقی می کنند نقطه ای است که در آن شدت جریان تحویلی پمپ در آن سیستم حداکثر خواهد بود.
اما یکی از مهمترین عوامل عدم کارایی سیستم شوفاژ در ساختمان ها، بویژه ساختمان هایی مثل همین آپارتمان مادر رافائل نامناسب بودن اتاق موتورخانه است که همین موجب می شود ساکنین یا سرایدار ساختمان رغبت نکنند مرتبا به موتورخانه سر بزنند چون باید به اتاقی تاریک و احیانا بدبو وارد شوند که واقعا وحشتناک است.
این تاثیر روانی منفی موجب می شود که ساکنین یا سرایدار ساختمان از امور ساده نگهداری سیستم نیز که می تواند و باید توسط آنها صورت گیرد. از قبیل معاینه و بازرسی هر از گاه موتورخانه، اجتناب کرده و فقط بعد از وارد آمدن ضایعات وعدم کارایی سیستم کار پر هزینه عیب یابی و تعمییرات را به یک متخصص بسپارند.