تست های لازم برای دیگ بخار

از انجایی که دیگ بخار از قسمت های مختلفی تشکیل شده است برای تست بویلر بررسی تمامی واحدها الزامی است.

تست بویلر – واحدهای مختلف

• تست لول کنترل (کنترل کننده سطح آب):

شیر تخلیه زیر لول کنترل را سریعاً باز نمائید، مراحل زیر باید انجام گیرد، در غیر اینصورت تک تک مراحل را کنترل نمایید.

1. سریعاً پمپ شروع به کار خواهد نمود.
2. مشعل خاموش خواهد شد.
3. همزمان با خاموشی مشعل آژیر به صدا در خواهد آمد.

یکی از مزایای این روش تمیز شدن محفظه لول کنترل می باشد.

• تست پرشرسوئیچ:

پیچ بالای پرشرسوئیچ را تا آنجا بچرخانید که مقدار درجه جلو پرشرسوئیچ پایین آید (از روشن بودن دیگ بخار اطمینان حاصل فرمایید) اگر مشعل دیگ شما دو نازله بود یکی از آنها خاموش می شود.

اگر همین عمل بر روی پرشر سوئیچ بعدی صورت گیرد، شعله دوم نیز خاموش می شود. بعد از انجام مراحل فوق، پیچ اندازه فشار پرشر سوئیچ را سر جای خود برگردانید، همه چیز به حالت عادی بر می گردد.

• تست سوپاپ اطمینان:

هر سه ماه یکبار فشار دیگ را تا فشار نامی بالا ببرید و اجازه دهید سوپاپ باز شود و هر دو هفته دستگیره سوپاپ را بکشید. در این حالت سوپاپ، بخار را تخلیه می کند.

• تست کنترل فاز:

ضریب درصد کنترل فاز را روی عددی پایین قرار دهید. تابلو از مدار خارج می شود که نشان دهنده سالم بودن کنترل فاز می باشد.

• تست چشمی(فتوسل) مشعل:

فتوسل را از داخل مشعل بیرون بکشید. دو سر سیم فتوسل را به یک اهم متر وصل نموده و فتوسل را در دست طوری نگهدارید که نوری به آن نرسد. در این صورت اهم متر مقاومت کمی را نشان خواهد داد. سپس دست خود را باز کرده به فتوسل نور برسانید. مقاومت دو سر سیم بالا می رود و فتوسل سالم است. جهت كاركرد بهتر فتوسل بايد سيم ارت تابلو برق نصب گردد.

• تست بویلر: (تست هیدروستاتیک)

هرگاه قطعه ای از دیگ بخار تعویض و یا تعمیر گردد نظیر، لوله یا شبکه لوله ها و ….، دیگ بخار را تحت فشار تست کنید. جهت انجام آزمایش هیدروستاتیک موارد زير را انجام دهید:

توسط تست پمپ، این تست را انجام دهید(تست پمپ، پمپی است که حدود یک و نیم برابر فشار طراحی دیگ تولید فشار می کند) تمام شیرآلات خروجی دیگ بخار را ببندید. سپس سوپاپ ها را باز کرده، درپوش را ببندید.

تست پمپ را روشن نمایید و فشارش را تا 1.5 برابر فشار طراحی بالا ببرید و در همان وضعیت نگه دارید.

در صورتیکه افت فشار پیش نیامد، کلیه قطعات را ببندید، مشعل دیگ بخار را روشن نمایید و درپوش را در محل خود قرار دهید. خروجی شیرآلات را کاملاً ببندید. اگر کلید پمپ بر روی تابلو حالت دستی داشت آنرا در حالت دستی قرار دهید. بعد از نیم ساعت اگر نشتی رویت نشد دیگ بخار را به حالت عادی درآورده و روشن نمایید.

 

• شیر تخلیه مرحله ای

شیر تخلیه مرحله ای یا زیر آب موبری کنترل از نکات مهم بهره برداری می باشد همانطور که می دانید دیگ دارای سه لول high و low و extra low level می باشد, بدیهی است وقتی low عمل ننماید extra تابلو برق را غیر فعال می نماید.

در نقشه برق کنتاکت بسته extra برق مدارات فرمان را تامین می نماید در صورت متوجه نشدن مدارات فرمان به کاهش سطح آب دیگ, دیگ خواهد سوخت.

یک روش خوب جهت کنترل این حالت اضافه بر حالات قبلی اضافه نمودن یک ترموستات جهت تشخیص سوپرهیت در خروجی بخار دیگ بوده و حتی می توان یک ترموستات جهت کنترل دمای اگزوز نیز اضافه نمود. در اضافه نمودن این کنترلر ها شما دیگ را از سوختن محافظت خواهید نمود.

• کنترل دمای دودکش

لازم بذکر است اگر شما مثلا بخار 12 بار اشباع دارید دمای بخار از 180 درجه نباید بالاتر رود و هرگاه دما بالا رود این بدان معنی است که سطح آب دیگ کاهش یافته و بخار تولیدی در حال سوپرهیت شدن است و همچنین دمای دودکش مناسب جهت این بخار 210 درجه است و می توان کنترل دمای دودکش را روی 250 درجه تنظیم نمود.

 

در خصوص تست هیدرو استاتیک لازم است ذکر گردد که طبق قوانین موجود شما باید سالی یکبار در حضور نماینده اداره کار این تست را انجام و مجوز سالانه بهره برداری دریافت نمایید.

• ایجاد خط تست گاز استاندارد

در خصوص تست مهم دیگری که باید در هر بار روشن شدن روی خط گاز بصورت اتوماتیک انجام شود، نیز باید صحبت نمود در خط گاز دو شیر برقی وجود دارد که بین آنها دو پرشر سوئیچ وجود دارد.

در ابتدای راه اندازی ابتدا یک پالس گاز حدودا در فشار 150 میلی بار به بین دو شیر تغذیه و یک پرشر سوئیچ در مدت زمانی حدودا برابر 30 ثانیه کنترل می نماید که فشار کاهش نیابد, کاهش فشار بین دو شیر نشانگر آن است که شیر دوم نشتی دارد و اگر حسگر بفهمد اجازه راه اندازی نمی دهد.

در حالت دوم بین دو شیر به محیط تخلیه شده و در حالت بسته بودن دو شیر فشار صفر توسط پرشر سوئیچ دوم کنترل می شود, هرگاه فشار صفر باقی نماند یعنی شیر اول دچار نشتی است. شما می توانید با این مدار منطقی خط تست گاز استاندارد بسازید.

لازم بذکر است که در سال 82 در موتورخانه ای که مسئولیتش با من بود بدلیل نشت شیر دوم گاز و اصرار اپراتور در نصفه شب مبنی بر راه اندازی جهبه های دود جلو و عقب, دیگ 35000 پوندی ترکید و خوشبختانه خطر از بیخ گوش دو اپراتور داخل موتورخانه گذشت ولی کسی آسیب جدی ندید.

• کنترل دمای دی اریتور

کنترل دمای دی اریتور نیز بسیار مهم است زیرا کاهش دمای تغذیه دیگ خطر خوردگی اکسیژن را افزایش می دهد.

کنترل co2 نیز می تواند کمک زیادی بر کنترل هوای اضافه احتراق بنماید. کنترل tds و میزان زیر آب نیز دو ساعت یکبار باید انجام شود.

 

تجهیزات و اجزا كنترلی بازرسی دیگ های بخار

اگر بخواهیم این تجهیزات را لیست کنیم به صورت زیر است:

1-كنترل كننده های سطح آب (Level controllers)

2- كنترل كننده فشار بخار (Pressure switchs)

3- شیر اطمینان (Safty valve)

4- شیر زیر كشی وتخلیه دیگ ( Blow down valve)

5- نمونه گیر آب دیگ (Sample Cooler)

6- آب نما (Sight Glass)

7- دمپر دودكش (Furnace Damper)

8- شیشه رویت شعله

9- ترموستات دودكش ((Termostat Furnace

10- دودكش(Furnace)

11- مشعل (Burner)

12- شیر خلا شكن (Vaccum Breaker)

به طور کلی كنترلر اولی فقط با پمپ تغذیه مرتبط و اینترلاك می باشد و در صورتی كه آب دیگ در اثر بخار شدن كاهش یابد, به پمپ, فرمان آبگیری دیگ را می دهد و اگر سطح آب به حد مطلوب رسید مجدداً فرمان قطع پمپ تغذیه را می دهد.

كنترلر فوق توسط سازنده تنظیم می گردد و باید بصورتی تنظیم شده باشد كه در یك ساعت پمپ تغذیه را بیش از 6-5 بار روشن و خاموش نكند زیرا باعث كاهش عمر آن می شود.

یك كنترلر سطح دیگری نیز تعبیه می شود که دوستمون فرمودند” extra low level” كه هنگامی كه سطح آب درون دیگ از یك حدی بیشتر و یا كمتر شود و كنترلر سطح آب اولی به دلیل معیوب بودن فرمان قطع و وصل پمپ را نداد.

در این صورت فرمان قطع پمپ را در حالت اول و فرمان وصل پمپ را درحالت دوم می دهد و متعاقباً مشعل را خاموش می كند در هر دو حالت آژیز نیز به صدا در می آید و تا رفع مشكل مشعل خود به خود استارت نمی شود.

•  ترموستات دودكش

یكی از تجهیزات ایمنی نصب شده بر روی دودكش دیگ های بخار كه توسط سازندگان دیگ بخار بایستی در مسیر گازهای خروجی از دودكش دیگ نصب گردد ترموستات دودكش است.

این وسیله كنترل به محض افزایش غیر عادی دمای گازهای خروجی از دودكش دیگ های بخار فرمان قطع شدن سیستم سوخت و خاموش شدن مشعل را صادر می نماید و تا زمانی كه علت این افزایش دما شناخته و برطرف نشود نمی توان سیستم را روشن كرده و به كار وا داشت.

برخی از عواملی كه باعث افزایش درجه حرارت دودكش می شوند می توان بشرح زیر دانست:

1- ایجاد رسوب بر روی سطوح حرارتی دیگ های بخار لوله –آتش

2- كاهش بیش از حد سطح آب درون دیگ به دلایل مختلف كه باعث شود برخی لوله های حرارتی خارج از آب قرار گیرند.

3- تنظیم نبودن مشعل و بد كار كردن آن و در نتیجه ایجاد دوده بر روی جداره های داخلی لوله ها برای تنظیم ترموستات دودكش باید دمای گازهای خروجی از دودكش, از سازنده پرسیده شود ولی در هنگامی كه دسترسی به سازنده وجود ندارد، می توان برای دیگ های بخار دمای گازهای خروجی از دودكش را معادل دمای بخار اشباع در فشار كاری دیگ بعلاوه 100-150°C در نظر گرفت.

اما باید دقت كرد كه این دما در شرایطی كه دیگ بخار مفروض با حداكثر توان تولید بخار (100%) كار می كند دمایی منطقی و صحیح است و در غیر این صورت مثلاً در شرایط كاركرد 60% دیگر دمای فوق معتبر نخواهد بود، دمای دودكش از 320°C نباید كمتر شود.

•  سیستم كنترل اتوماتیك TDS

به منظور اطمینان از میزان مناسب TDS آب درون دیگ باید از آب داخل دیگ نمونه برداری كرد و سپس در آزمایشگاه تست ها و عملیات شیمیایی لازم بر روی نمونه صورت گیرد حتی اگر بهترین سیستم كنترل اتوماتیك TDS بر روی دیگ نصب شده باشد.

این امر در بویلر های فشار بالا و دما بالا خطرناك بوده و در صورت خروج مستقیم آب از دیگ به منظور نمونه گیری در اثر تقلیل فشار ناگهانی مقداری از آب به صورت بخار در خواهد آمد (بخار فلاش) اگر بخار ایجاد شده به آتمسفر فرار نماید TDS موجود در آب كندانس باقی مانده بیشتر از میزان موجود در دیگ خواهد بود بنابراین به منظور نمونه گیری دقیق و با امنیت بالا از آب دیگ نیاز به وسیله ای است تا بتوان به كمك آن آب لازم برای نمونه گیری را خنك نمود.

اگر نخواهیم تبلیغات جنسی را کرده باشیم دستگاهی وجود دارد به نام (Sample Cooler) که دستگاه مذكور در واقع یك مبدل حرارتی كوچك است كه در یك مدار آب خنك (با دمای آب شهر) ترجیحاً سختی گیر شده، جریان دارد و در مدار ثانویه آب لازم را برای نمونه گیری و خنك شدن موجود است وسیله مذكور بسیار و باید ضد زنگ بوده و در مقابل خوردگی مقاوم باشد و ماكزیمم فشار و دمای كاری آن از ماكزیمم فشار و دمای كاری دیگ كمتر نباشد.

• کنترل CO و CO2

علاوه بر دمای محصولات احتراق, تعیین مقدار هوای اضافی اكسیژن مورد نیاز و نیز گاز CO2 و CO نیز لازم است مقدار هوای لازم برای سوخت كامل با احتساب ضریب اطمینان نباید از 10% تجاوز كند اكسیژن موجود در دود حداقل باید 1% باشد ولی از 2% تجاوز نكند.

یك محاسبه تقریبی نشان می دهد كه برای هر 1% اكسیژن تقریبا 5% هوای اضافی لازم است مقدار گاز كربنیك موجود در دتود باید تا آنجا كه ممكن است زیاد باشد برای راندمان حداكثر در دیگ های با سوخت گاز طبیعی مقدار آن 10 و برای دیگ های با سوخت مایع حدود 13 الی 14% است آزمایش برای CO نیز باید انجام شود.

منواكسید كربن نباید وجود داشته باشد زیرا گازی كشنده است و وجود آن نشانگر سوخت ناقص می باشد وجود CO بدین معنی است كه هوای كافی برای سوخت نمی رسد یا اینكه مشعل درست كار نمی كند علاوه بر آزمایش های فوق باید آزمایش دود (Smoke) در مورد دیگ های با سوخت مایع انجام شود.

كنترل های زیر باید در مورد آب دیگ انجام شود:

1. كنترل PH
2. كنترل قلیاییت
3. كنترل اكسیژن محلول
4. كنترل سختی
5. كنترل پدیده های كف كردن – غلغل كردن – و حمل قطرات مایع توسط بخار
6. كنترل غلظت سود
7. كنترل غلظت سیلیكا
8. بلودان

هر چه PH آب از PH خنثی آب پایین تر باشد، حلالیت آهن در آب بیشتر می شود. از این رو در صنایع مختلف برای جلوگیری از خورندگی آب PH آب را بالاتر از PH خنثی تنظیم می كنند سرعت خورندگی ناشی از اسیدی نبودن آب با افزایش دما افزایش می یابد بنابراین در دماهای زیاد بالا نگه داشتن PH آب كاملا PH ضرورت دارد در صنایع مختلف PH آب بویلر را در محدوده 10.2 -11. 2 تنظیم می كنند.

در فشار و دمای بویلرهای با فشار متوسط PH حدود 10.6 مناسب است اگر به آب بویلر فسفات تزریق شده باشد در آنصورت PH می باید به اندازه كافی بالا باشد كه مطمئن باشیم تمامی سختی باقیمانده آب بصورت فسفات تری كلسیك درآمده است.

برای افزایش PH آب تغذیه بویلر با فشار بیش از 200psig نبایداز سودا (كربنات سدیم ) استفاده كرد زیرا سودا در اثر حرارت دیدن در بویلر در فشار بالا تولید دی اكسید كربن می كند كه باعث می شود بخار آب پس از میعان خورنده شود.

امیدواریم از خواندن مقاله تست مخازن تحت فشار لذت برده باشید.

برای کسب اطلاعات بیشتر، مقالات مربوطه را مطالعه فرمایید:

تست هیدرواستاتیک دیگ بخار چیست؟مراحل آماده سازی و انجام تست فشار بویلر

ضرورت استفاده از تجهیزات کنترل فشار در دیگ بخار چیست؟

اقدامات احتیاطی آزمون فشار هوا در مخازن