موتورخانه چیست؟ (چه چیزهایی داخل آن قرار می گیرد+مقایسه با پکیج)

موتورخانه چیست؟

موتورخانه بخشی از ساختمان است که به عنوان قلب سیستم تاسیساتی خانه شناخته می شود. این فضا به عنوان کنترل کننده سیستم های گرمایشی و سرمایشی و وسایل و تجهیزات الکتریکی ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد. طراحی این فضا به علت تجهیزات و وسایلی که در آن قرار می گیرد بسیار مهم است و باید نکاتی را در طراحی آن مورد توجه قرار داد.

در ساختمان ها تمامی تجهیزات تاسیساتی سیستم به یک فضا انتقال داده می شود که کنترل و تعمیر آن ها را آسان تر می کند. به محل قرار گرفتن این تجهیزات، موتورخانه می گویند.

محل قرارگیری موتورخانه ها

این اتاق معمولا به دستگاه های مکانیکی و کنترل کننده های الکتریکی، اختصاص داده می شود. معمولا محل قرار گیری موتورخانه ها در زیر زمین خانه است و در محل ها و ساختمان های بزرگ تر معمولا این فضا در خارج از ساختمان قرار دارد و آن هم به دلیل سنگینی تاسیسات و سر و صدای زیادی است که تولید می کنند.

اجزای موجود در موتورخانه

معمولا هدف تجهیزاتی که در موتورخانه هستند، تهویه مطبوع و گرمایش ساختمان است. در سیستم های تهویه مطبوع و گرمایش، روش های متعددی به کار گرفته می شود و بنا بر هر کدام از این روش ها تجهیزات متفاوتی مورد استفاده قرار می گیرد.

معرفی برخی از تجهیزات موتورخانه ها

در موتورخانه ها اجزای زیادی از قبیل وسائل تولید حرارت مثل دیگ ها، چیلرها، مشعل، لوله های انتقال و غیره وجود دارند که به معرفی برخی از آن ها می پردازیم.

دیگ ها در موتورخانه

از معمول ترین مولد های گرمایی، دیگ های حرارت مرکزی می باشند. در دیگ ها انرژی حرارتی از سوخت (که توسط مشعل تولید حرارت می نماید) گرفته شده و به آن داده می شود. بسته به نوع مصرف، آب می تواند در دیگ ها به آب گرم (۸۷ درجه سیلسیوس)، آب داغ (۲۰۰ درجه سیلسیوس با افزایش فشار آب) و یا بخار تبدیل شود لذا دیگ ها به سه نوع دیگ آبگرم، آب داغ و دیگ بخار تقسیم می شوند.

در دیگ های آب گرم انرژی حرارتی تولید شده توسط مشعل، آب گرم یا داغ را تولید می نماید و سعی می شود که از تولید بخار جلوگیری به عمل آید زیرا در این دیگ ها کنترل و سوپاپی جهت بخار ایجاد شده وجود ندارد و در صورت تولید بخار به دیگ آسیب می رسد. دیگ های آب گرم از نظر جنس و ساخت به دو نوع چدنی و فولادی تقسیم می شوند.

چیلر در موتورخانه

چیلرها معمولاً در دو نوع جذبی و تراکمی ساخته می شوند. به دلیل مصرف برق زیاد توسط چیلرهای تراکمی (کمپرسوری) امروزه چیلرهای جذبی از استقبال خوبی در میان مهندسین مشاور و صاحبان ساختمانهای مسکونی و اداری برخوردار شده اند.

این نوع چیلرها بجای انرژی برق از انرژی حرارتی برای تولید سرما استفاده می نمایند و دارای قطعات متحرک کمتری نسبت به انواع کمپرسوری هستند و با توجه به ماهیت چرخشی، کار پمپ های مورد استفاده در آن ها و میزان خرابی و هزینه های مربوط به تعمیرات آن ها کمتر از انواع تراکمی می باشد، همچنین صدای آن ها بسیار کمتر از انواع تراکمی بوده و تقریباً بدون لرزش هستند.

با در نظر گرفتن هزینه های جانبی از جمله هزینه مربوط به خرید امتیاز برق و دیماند مربوطه و همچنین هزینه های جاری چیلر تراکمی، چیلرهای جذبی از نظر اقتصادی نیز دارای مزیت قابل توجهی هستند.

موتورخانه های هوشمند

این روزها ساختمان ها کم کم به سمت هوشمند شدن پیش می روند. موتورخانه ها هم از این غافله عقب نمانده اند و در حال حاضر سیستم هایی هوشمند برای موتورخانه ها طراحی شده است.

سیستم کنترل هوشمند موتورخانه، سامانه ای است که از طریق آن تجهیزات داخل موتورخانه متناسب با نیاز حرارتی داخل ساختمان به کار گرفته می شوند.

تشخیص این نیاز از طریق سنسورهای داخل و خارج ساختمان و با توجه به شرایط محیطی توسط سیستم هوشمند انجام می پذیرد، این امر باعث می گردد تا علاوه بر کاهش مصرف سوخت موتورخانه میزان استهلاک تجهیزات کاهش یافته و آسایش حرارتی داخل ساختمان در حد استاندارد خود تنظیم گردد.

بطور کلی اتلافات انرژی در موتورخانه ها ناشی از 2 بخش اساسی می باشد:

1-طراحی و انتخاب نامناسب ظرفیت تجهیزات

ممیزی های صورت گرفته در موتورخانه ها نشان می دهد که یکی از مهمترین علل افزایش بی رویه مصرف انرژی انتخاب غیر اصولی ظرفیت تجهیزات است. متاسفانه مهندسان طراح تاسیسات حرارتی و برودتی در انتخاب ظرفیت تجهیزات حرارتی و برودتی دقت لازم را بعمل نمی آورند و این موضوع موجب افزایش بی رویه مصرف انرژی می شود.

در ادامه به برخی از این موارد اشاره شده است:

– عدم تناسب ظرفیت دیگ با میزان بار حرارتی مورد نیاز ساختمان

– عدم تناسب ظرفیت چیلر جذبی و تراکمی با بار برودتی مورد نیاز ساختمان

– انتخاب نامناسب ظرفیت حرارتی مشعل و ظرفیت نامی دیگ آبگرم

– عدم تناسب توان مکانیکی الکتروموتور با پمپ یا فن

– عدم تناسب ظرفیت برج خنک کن با ظرفیت چیلر

– طراحی نامناسب سیستم های کنترلی تاسیسات حرارتی و برودتی

2-بهره برداری غیر صحیح و عدم تعمیرات دوره ای منظم

یکی از مهم ترین اصول بهره وری انرژی در تاسیسات حرارتی و برودتی، تعمیرات دوره ای و منظم تاسیسات حرارتی و برودتی و نحوه بهره برداری از آن می باشد که سهم بسزایی در کارکرد صحیح و کاهش مصرف انرژی در موتورخانه دارد.

تنظیم بودن سنسورها و حسگرها، تعمیرات دوره ای دیگ آبگرم، چیلر، سیستم پمپاژ، برج خنک کن، بررسی وضعیت عایقکاری و… از جمله این موارد است.

مزایای موتورخانه نسبت به پکیج:

1- عمر طولانی تر و کارکرد ایمن تر

2- کم بودن هزینه های تجهیزات و نگهداری در بلند مدت

3- قدرت بیشتر در تأمین آبگرم بهداشتی و آب گرمایشی شوفاژ

4- جدا و دور بودن محل تولید آبگرم از محل زندگی و آسایش ساکنین (ایمنی از آتش و گازهای سمی بطور کامل)

5- نگهداری، سرویس و تعمیرات بدون اختلال در آپارتمان و ایجاد ناراحتی برای ساکنین

6- مصرف انرژی کمتر و هزینه های کمتر شارژ بهینه

 

مزایای پکیج نسبت به موتورخانه:

امروزه فرهنگ خاص آپارتمانی در کشور باعث شده است علی رغم مهندسی بودن و مزایای غیر قابل انکار آن، استفاده از پکیج ها معمول شود. لذا در ذیل به برخی مزایای پکیج ها به اختصار می پردازیم:

1- استقلال هر واحد آپارتمانی در هزینه ها و استفاده از سیستم گرمایشی و آبگرم و کاهش تنش های مالکان یک مجتمع مسکونی

2- حذف رایزرها و لوله های انتقال آب از طبقات

3- حذف فضای موتورخانه و افزوده شدن به فضاهای پارکینگ و محوطه آپارتمانی

 

منابع: چیدانه، انرژی، پرتال جامع اطلاعات انرژی

 

موتورخانه مرکزی در کلیه ساختمان های مسکونی بلند مرتبه یا ساختمان های تجاری- آموزشی- رفاهی- درمانی و بهداشتی و صنعتی به عنوان قلب آن واحد تلقی می شود.

بنابراین در طراحی- ساخت- انتخاب و نصب تجهیزات و راه اندازی و نگهداری و بهره برداری آنها باید نهایت دقت را به عمل آورد. در مجموع سعی شده است که در حد توان به موارد فوق پرداخته شود.

موتورخانه با توجه به نوع کاربری ساختمان و نظر مهندس طراح می بایستی به شکل مناسب ساخته شود که بتواند بخشی از تجهیزات زیر را (بستگی به موارد مورد نیاز) در خود جای دهد.

بخش های مختلف موتورخانه

1- دیگ ها اعم از دیگ بخار و دیگ آب گرم- دیگ آبداغ (آب داغ)

2- مبردها یا سرد کننده ها اعم از چیلرهای ضربه ای- دورانی یا جذبی

3- تجهیزات تصفیه آب و سختی گیر و تولید آب صنعتی

4- کمپرسورها

5- پمپ ها در انواع مختلف آن

6- منابع ذخیره آب

7- منابع آب بهداشتی اعم از کویلی (بخار یا آب داغ یا الکتریکی) یا دو جداره ها

8- منابع انبساط

9- مبدل های حرارتی اعم از مبدل های بخار یا آب داغ و گرم

10- لوله ها در اندازه های متفاوت

11- آهن آلات مورد نیاز ساخت انواع نگهدارنده

12- شیرآلات در اندازه و انواع مختلف

13- عایق کاری لوله ها و تجهیزات

14- نصب علائم هشدار دهنده و هدایت کننده

15- مخازن سوخت

16- تجهیزات اختصاصی و یا خاص مانند سیستم تولید خلاء، سیستم تولید گازهای طبی و اکسیژن و…..

17- دی گازور

18- منبع سوخت روزانه

19- تجهیزات اعلام و اطفاء حریق

20- تجهیزات برق اضطراری

21- برج های خنک کشی

 

ویژگی های موتورخانه دیگ آبگرم

ساختمان موتورخانه دیگ بخار باید به گونه ای باشد که ابعاد آن بتواند تجهیزات مورد نیاز را در خود جای دهد و پیش بینی فضای کافی در اطراف تجهیزات به منظور انجام تعمیرات لازم شده باشد.

ارتفاع موتورخانه دیگ های بخار باید به اندازه ای باشد که بتوان لوله کشی در سطوح مختلف و همچنین نصب تجهیزات و تعمیرات، تعویض قطعات را به راحتی انجام داد.

موتورخانه های دیگ بخار و آبگرم باید دارای یک شبکه کانالی دقیق تخلیه آب در کف باشد که به وسیله شبکه های مناسب روی آن پوشش داده شود تا در مواقعی که نیاز به تخلیه و سرویس و تعمیر تجهیزات است بتوان آب، آنها را به راحتی تخلیه نمود.

 

هوای داخل موتورخانه باید طوری تهویه شود که هم هوای مورد نیاز تجهیزات مانند بویلرهای بخار و آبگرم تأمین شده و هم اپراتورها بتوانند به راحتی در آنجا کار کنند. فونداسیون دستگاه ها و تجهیزات موتورخانه می بایستی طوری ساخته شود که از هر طرف دستگاه 10 سانتیمتر بیشتر باشد و نیز دارای بلندی 10 سانتیمتر هم باشد.

در ساختمان موتورخانه می بایستی محلی جهت استقرار اپراتورها که به صورت شبانه روزی بایستی در محل باشند و همچنین محلی جهت احداث یک کارگاه کوچک جهت تعمیرات اولیه تجهیزات موتورخانه و محلی جهت (انباری) برای نگهداری ابزار آلات مورد نیاز و نگهداری لوازم و قطعات یدکی خیلی ضروری پیش بینی شود.

همچنین درب ها و راه های خروجی موتورخانه ها باید طوری ساخته و طراحی شود که پرسنل موتورخانه های دیگ بخار و دیگ آب داغ در مواقع ضروری بتوانند به راحتی و با کمترین اتلاف وقت از آن محل ها خارج شوند.

 

آرایش و جانمایی نصب تجهیزات موتورخانه دیگ آبگرم

آرایش و جانمایی نصب تجهیزات موتورخانه می بایستی به نحوی انجام شود که:

1- دسترسی به دستگاه ها و تجهیزات جهت تعمیر و تعویض راحت باشد.

2- اپراتورها بتوانند به راحتی تجهیزات را مورد بازبینی و بررسی قرار دهند.

3- فواصل دستگاه و تجهیزات نسبت به یکدیگر به اندازه ای باشد که حجم موتورخانه را بیش از حد بزرگ ننماید و نیز از نظر اقتصادی بکارگیری لوازم جانبی نیز توجیه فنی و اقتصادی داشته باشد.

4- در آرایش دستگاه های موتورخانه می بایستی حداقل 5 مشخصه زیر رعایت گردد.

الف- قسمت دیگ ها یا تجهیزات گرمایش که تعمیرات کلیه لوازم و تجهیزات تولید گرما در یک محل جانمایی و مستقر شوند.

ب- بخش چیلرها یا تجهیزات سرباز که تعمیرات کلیه لوازم و تجهیزات تولید سرما در یک محل جانمایی و مستقر شوند.

ج- بخش انتقال دهنده سرمایش و گرمایش مانند پمپ ها و تجهیزات مشابه جانمایی و مستقر شوند.

د- بخش تهیه آب صنعتی و تجهیزات جانبی مانند کلکتورهای آب بهداشتی، و سیستم اطفاء حریق جانمایی و مستقر شوند.

ه- تابلوهای الکتریکی توزیع نیروی برق می بایستی در محل جداگانه جانمایی شوند.

 

در هنگام نصب دیگ آب گرم برای بار اول نیز باید مواردی را در نظر گرفت تا بتوان در هنگام بروز مشکلات احتمالی براحتی آن را برطرف نمود و به تمام نقاط آن دسترسی لازم را داشت.

همچنین برای سوخت بهینه مشعل و عملکرد بهتر دستگاه باید فضای کافی در اطراف دستگاه در نظر گرفته شود در ادامه نکاتی که باید در هنگام نصب دستگاه دیگ ابگرم در نظر گرفته شود بیان شده است.

 

نکات اجرایی در نصب و نگهداری دیگ آب گرم

عملکرد مناسب سیستم حرارت مرکزی ساختمان با عملکرد بهینه دیگ آب گرم که یکی از تجهیزات اصلی اکثر موتورخانه ها می باشد، ارتباط زیادی دارد.

به همین دلیل باید کلیه استانداردها و ضوابط فنی در زمان تولید بخوبی رعایت شود و بعد از تولید کلیه تست های فنی با دقت بر روی آن صورت پذیرد.

اکثر این موارد با اندکی تغییرات در نصب دیگر مخازن تحت فشار مانند دیگ بخار نیز لازم الاجرا می باشد.

 

فضای مورد نیاز نصب دیگ آبگرم در موتورخانه

برای عملکرد مناسب دیگ آبگرم و تجهیزات وابسته باید در زمان نصب دیگ آبگرم فضای کافی را در موتورخانه به آن اختصاص داد.

این فضا باید به حدی باشد تا اپراتور به تمام بخش ها از قبیل، کنترل سطح دیگ آبگرم، لوله‌ها، دودکش، اکونومایزر، شیرفلکه‌ها و کلیه تجهیزات، دسترسی لازم را داشته باشد و در صورت نیاز به تعمیر و یا تعویض لوله ها مشکلی پیش نیاید.

ضوابط و استانداردهای مربوط به نصب دیگ آبگرم و تجهیزات آن در مبحث چهاردهم مقررات ملی ساختمان وجود دارد. با توجه به تفاوت در اندازه دیگ های آبگرم برای نصب آن نقشه موتورخانه باید بر اساس طول و ارتفاع بزرگ ترین دیگ آبگرم طراحی شود.

ارتفاع موتورخانه نیز باید بر طبق قوانین موجود در مقررات ملی ساختمان (مبحث چهاردهم) تعیین شود.

آنچه در مبحث چهاردهم مقررات ملی ساختمان در مورد نصب و جانمایی دیگ آبگرم و تجهیزات مربوطه در موتورخانه موجود می باشد:

• نصب دیگ آبگرم باید مطابق دستورالعمل تولید کننده انجام گیرد.
• تنظیم و تست سیستم کنترل دستگاه توسط نصاب آن الزامی است. نسخه کامل نقشه دیاگرام کنترل دستگاه به همراه دستورالعمل استفاده توسط نصب کننده دستگاه باید به مشتری تحویل داده شود.
• دستگاه باید روی فوندانسیون هموار و با استقامت بالا نصب شود تا وزن دستگاه در حال کار را بتواند تحمل نماید و این وزن روی فوندانسیون توزیع شود.
• همچنین فوندانسیون که زیر دستگاه قرار گرفته نباید خاصیت اشتعال زایی داشته باشد.
• دستگاه باید به طور اطمینان بخش و پایدار به اجزاء سازه ساختمان مهار شود.
• نصب لزره گیر مناسب در زیر پایه های دستگاه در صورت لرزش دستگاه.
• برای تخلیه آب دیگ آبگرم باید اتاقی که دستگاه در آن نصب می شود و یا هر دهانه تخلیه دیگ آبگرم، کفشوی مناسب و مورد تایید، داشته باشد.

 

میزان فاصله اطراف دیگ آبگرم

1. برای انجام عملیات بازرسی، سرویس، تعمیر، تعویض و مشاهده لوازم اندازه گیری، باید پیرامون دستگاه فاصله کافی در نظر گرفته شده باشد.
2. برای تردد بدون مشکل در اطراف دستگاه باید حداقل فاصله 50 سانتی‌متر در نظر گرفته شود.

فاصله امن مورد نیاز در بالای دیگ آبگرم

• دیگ آب گرم از نوع یکپارچه در صورتی که دریچه آدم رو بر روی پوسته بالای آن وجود نداشته باشد و ظرفیتی بین مقادیر Kcal/h 1250000 ، Btu/h 5000000 نباید فاصله قسمت بالای آن با سقف کمتر از cm 60 باشد.
• قسمت بالای دیگ آبگرم، با دریچه آدم رو روی پوسته بالای آن، با ظرفیتی از یکی از مقادیر مندرج در بند 1 نباید از سقف فاصله ای کمتر از cm90 داشته باشد.
• اگر ظرفیت دیگ آبگرم پرفشار بیشتر از یکی از مقادیر مندرج در بند 1 باشد فاصله بالای آن از سقف نباید کمتر از cm 90 باشد.
• فاصله بالای دیگ آبگرم ، با ظرفیتی بیشتر از یکی از مقادیر مندرج در بند 1 از سقف نباید کمتر از cm 90 باشد.
• مخزن انبساط باید در محل نصب وضعیت پایداری داشته باشد و به کمک پایه، آویز و بست هایی مناسب، به اجزاء ساختمان مهار شده باشد.
• مخزن انبساط باز باید به گونه ای نصب شود که سطح آب داخل آن، در وضعیتی که سیستم بطور عادی کار می کند دست کم cm 120 از بالاترین اجزاء سیستم گرمایی بالاتر باشد.
• محل و نحوه نصب دستگاه کنترل دمای حد بالا و کنترل سطح پایینی آب در دیگ آبگرم باید به گونه ای باشد که عملیات آزمایش، سرویس و تعویض این کنترل‌ها، بدون تخلیه آب این سیستم، بتواند صورت پذیرد. (این شرط در مورد ساختمان‌های مسکونی کوچکتر از 6 واحد لازم نیست رعایت شود.)
• بین دیگ آبگرم یا مخزن تحت فشار و شیر اطمینان نباید هیچ نوع شیری نصب شود.
• روی لوله تخلیه بعد از شیر اطمینان نباید هیچ نوع شیری نصب شود.

 

در طراحی موتورخانه دیگ بخار موارد ذیل را باید مد نظر داشت:

طراحی موتورخانه دیگ بخار

1- حداقل مساحت لازم برای موتورخانه

مبحث 14 حداقل حجم بویلر روم را 16 برابر حجم دیگ ها ذکر کرده است که بنظر می رسد مساحتی که بدست می آید خیلی زیاد می شود. مثلاً اگر دو دستگاه دیگ فولادی به قطر 2 متر و طول 4 متر داشته باشیم و ارتفاع موتورخانه را 3 متر بگیریم حداقل مساحت 100 متر مربع می شود

.ASHRAE مساحت مکانیکال روم (که بویلر روم را نیز در بر می گیرد) 4% تا 9% سطح زیر بنا قید کرده است و گفته شده که این برای اکثر ساختمان ها حدوداً 6% می شود ارتفاع موتورخانه باید بگونه ای باشد که برای اجرای کلکتورها و نیز لوله کشی بالای دیگ ها مشکلی حاصل نشود.

 

2- چیدمان تجهیزات دستگاه ها داخل موتورخانه

باید به گونه ای چیده شوند که امکان تعمیر آنها به آسانی فراهم باشد پس فواصل دستگاه ها از همدیگر و از دیوارها و درها و… حائز اهمیت است گفته شده حداقل راه عبور بدون مانع دیگ ها از همدیگر کمتر از 50 سانتیمتر نباشد.

مبدل های کویلدار و مبدل های لحظه ای (SHELL&TUBES) باید فضای لازم در جلو آنها به منظور سرویس لوله ها و یا امکان تعویض کویل ها فراهم باشد هم چنین است در مورد دیگ های فولادی فایر تیوب

 

3- موقعیت مکانی موتورخانه دیگ بخار و آبگرم

فضای موتورخانه بهتر است نسبت به ساختمان، مرکزیت داشته باشد و سعی شود موتورخانه در گوشه های ساختمان قرار نگیرد هم چنین دودکش دیگ در مرزهای ساختمان قرار نگیرند زیرا در این حالت دودکش در مجاورت دیوار ساختمان های مجاور قرار می گیرد و ممکن است خروج دود از دودکش با مشکل مواجه شود.

 

4- تأمین هوای احتراق و ونتیلاسیون

مبحث 14 مقررات ملی ساختمان برای هر 2400Btu/h ظرفیت دیگ ،1CFM هوای احتراق بصورت مکانیکی (توسط فن) در نظر گرفته است این در حالی است که Klever Brooks برای هر اسب بخار دیگ (34500 بی تی یو بر ساعت ) 10 فوت مکعب بر دقیقه پیشنهاد داده است.

فشار هوای داخل موتورخانه باید مثبت باشد بنابراین هوا بایستی دمیده شود و از اگزاست فن استفاده نشود که هوا را مکش می کند.

یکی از اصلی ترین تجهیزات هر موتورخانه دیگ بخار می باشد. در حقیقت بدون عملکرد صحیح دیگ بخار و بویلر سرویس دهی موتورخانه با مشکل مواجه می شود و هزینه های گزافی به همراه دارد.

به همین دلیل لازم است قبل از فرا رسیدن فصل سرما نسبت به انجام سرویس دیگ بخار و تعمیرات مورد نیاز آن اقدام شود.

 

سرویس بویلر موتورخانه

بویلر موتورخانه، قلب تپنده سیستم گرمایشی ساختمان است و با توجه به هزینه بالای توقف سرویس دهی دیگ، سرویس و نگهداری از آن ضروری است.

در این مطلب در مورد نحوه سرویس دهی دیگ بخار موتورخانه و مراحل اجرایی آن صحبت می شود. به دلیل اهمیت فرآیند اسیدشویی دیگ و بویلر در فرآیند سرویس کاری مطالبی در مورد آن بیان خواهد شد.

 

مراحل مختلف سرویس بویلر موتورخانه

1. بررسی کافی بودن هوا برای احتراق مشعل دیگ
2. پر کردن سیستم از آب و کنترل چکه کردن آب
3. کنترل باز بودن شیرها بعد از رسیدن به فشار کار
4. کنترل شیر آبنما در منابع انبساط بسته و یا مقدار آب در منابع انبساط باز
5. کنترل عملکرد صحیح شیر اطمنیان با کشیدن دسته

مطلب پیشنهادی: برخی حقایق منحصر بفرد از بخار و دیگ بخار

 

مراحل انجام تعمیر و سرویس دیگ بخار و  بویلر

ارائه مراحل انجام سرویس دیگ بخار و دودکش و بیان ابراز لازم برای انجام اینکار

• قطع کردن برق تابلوی برق موتورخانه.
• جدا کردن کنترلر مشعل از روی پایه آن
• باز کردن سیم های فاز و نول از روی پایه رله با در نظر گرفتن نکات ایمنی
• عایق کردن سر سیم های برق رله برای اطمینان بیشتر
• بستن شیر ورودی سوخت و جدا نمودن شیلنگهای آن با کمک ابزار مناسب از مشعل
• باز کردن مشعل از بویلر و گذاشتن آن در یک جای مطمئن
• جداسازی لوله های رابط دودکش دیگ از آن و از دودکش عمودی و تمیز کردن آنها با رعایت نکات ایمنی
• باز کردن دریچه های بالا و پایین که در قسمت جلو و پشت بدنه دیگ موتورخانه قرار دارند.
• تمیزکردن قسمت داخلی محفظه احتراق و بیرون آوردن مواد زاید آن
• تمیز کردن قسمت بالایی پره های دیگ ، ممکن است برای اینکار برس سیمی مخصوص لازم باشد.
• شستشو و تمیز کردن همه بخش های دیگ با کمک آب
• در هنگام تمیز کردن دودکش عمودی باید قسمت پایین آن از داخل موتورخانه را ببندید
• تمیز کردن دوده های جداره دودکش عمودی
  برای تمیز کردن دوده های جداره دودکش عمودی می توان یک گونی پر از ماسه که حجم متناسبی با قطر لوله دودکش دارد بوسیله یک طناب محکم از قسمت بالای دودکش عمودی وارد آن کرده و با بالا و پایین نمودن آن اقدام به تمیز کردن دوده های جداره لوله نمود.قبل از انجام کار از استحکام گونی و طناب مطمئن شده و کلاهک بالای دودکش را بردارید و حتما بعد از پایان یافتن کار کلاهک را دوباره در محل آن قرار دهید.
• بعد از انجام کار مرحله قبل در داخل موتورخانه با باز کردن قسمت پایین دودکش که بسته بودیم دوده های آن را تخلیه و تمیز نمایید
• دریچه های بالا و پایین بویلر هم در جلو و هم در قسمت پشت سر جای خود قرار داده و بعد از روغن کاری آنها را محکم کنید. برای انجام اینکار از نخ نسوز و خمیر نسوز استفاده کنید.
• مجددا لوله های دودکش افقی را نصب نمایید.
• نصب مجدد مشعل بر روی بویلر و بستن اتصالات گازوئیلی و الکتریکی
• تمیز کردن دیواره بیرونی بویلر و موتورخانه به طور کامل

مطلب پیشنهادی: بازرسی،نگهداری و ايمنی ديگ بخار 

 

مواردی که در هنگام سرویس دیگ بخار (بویلر) موتورخانه حتما باید در نظر گرفته شود

 

• برای انجام کلیه عملیات سرویس دیگ بخار و دودکش استفاده از لباس کار ضروری است.
• محل موتورخانه در هنگام کار باید تهویه مناسبی داشته باشد
• اگر بطور حرفه ای و مرتب عمل سرویس کاری را انجام میدهید و به این حرفه اشتغال دارید مصرف روزانه شیر را فراموش نکنید
• اطمینان از وجود گردش هوای کافی برای سوختن مشعل بویلر
• پر آب کردن دیگ برای بررسی وجود سوراخ و چکه آب
• اطمینان از باز بودن شیرها بعد از رسیدن به فشار کار مناسب
• اطمینان از عملکرد درست شیر اطمینان و امتحان کردن دسته آن کنترل میزان آب در منبع انبساط باز و شیر آبنما در منبع انبساط بسته

[idea]اگر آب تازه و گرم نشده را در دیگ به مدت طولانی نگه داشته شود باعث تشکیل رسوب و زنگ و سوراخ شدن دیگ خواهد شد.[/idea]

 

موتورخانه دیگ بخار یا بويلر روم به منظور برخورداری از کارکرد صحيح نیازمند نصب تجهیزاتی است که در اين مطلب توضيحاتی در اين خصوص ارائه می شود.

موتورخانه دیگ بخار چه تجهیزاتی دارد؟

برای کارکرد و بهره برداری از يک بويلر بخار بايد گزينه های ذيل وجود داشته باشند.

1-تجهيزات لازم جهت تامين آب با کيفيت مناسب جهت بويلر بخار

2-تجهيزات لازم جهت انتقال سوخت به مشعل ديگ بخار

3-تجهيزات لازم جهت انتقال برق به مدار فرمان بويلر و ديگ بخار

در شکل ذيل يک نقشه ساده از موتورخانه ديگ بخار ارائه شده است:

 

تجهيزات مورد نياز مطابق اين نقشه موارد ذيل می باشند:

1-سختی گير (water softner) که جهت حذف رسوبات از آب مورد استفاده قرار می گيرد.

2-دستگاه دی اريتور يا هوازدا که جهت حذف هوا و گازهايی مضر محلول در آب مورد استفاده قرار می گيرد

3-منبع کندانس که جهت جمع آوری آب های کندانس شده (تقطير شده) در سيستم بخار مورد استفاده قرار می گيرد.

4- مخزن روزانه و مخزن اصلی سوخت گازوئيل

 

تجهیزات تاسیسات و موتورخانه

طریقه روشن کردن موتورخانه و سیستم گرمایش و ایمنی موتورخانه

برآوردهای لازم در رنگ آمیزی تاسیسات موتورخانه

برآورد فضای لازم برای موتورخانه

صرفه جویی سوخت در موتورخانه

نقشه موتورخانه دیگ آبگرم – آب داغ چگونه است؟

نقشه فنی موتورخانه دیگ بویلر بخار چگونه است؟