عنوان کامل مقاله: بخش ساخت طبق استاندارد جوشكاری دیگ و بویلر بخار فایر تیوب
مرجع مقاله: استاندارد ملی ایران به شماره 4231 (BS2790)
5-4 ساخت و تائید جوشكاری دیگ بخار
5-4-1 كلیات
روش های جوشكاری درزهای اصلی باید به گونه ای باشد كه جوش از نفوذ كامل برخوردار بوده و باید توسط آزمون های تائید نشان داده شود كه روش جوشكاری می تواند جوشی عاری از عیوب مهم آن چنان كه در استاندارد ملی ایران به شماره 129 توضیح داده شده ایجاد نماید.
5-4-2 فرآیندهای جوشكاری
هر فرآیند بكار گرفته شده, زمانی كه مطابق با آزمون های تائید شده آزمایش می شود, باید نتایج مطلوب به بار آورد.
یادآوری: جزئیات فرآیندهای جوشكاری در این استاندارد تعریف نشده اند.
5-4-3 تائید روش جوشكاری
5-4-3-1 چنانچه شركت سازنده با عطف به مرجع بازرسی بتواند دلیلی قابل قبول از نظر خریدار مبتنی بر اینكه قبلا آزمون های موفقیت آمیز روش جوشكاری زاید انجام رسانیده و یا اینكه بطور موفقیت آمیزی ساخت اجزا مخازن تحت فشار را در رابطه با روش, فلز مادر, فلز پر كننده و ضخامت در محدوده زمانی سه سال مطابق با ضوابط استاندارد ملی ایران به شماره 129 عهده دار بوده, ارائه نماید.
تحت ضوابط این استاندارد چنین مؤسسه ای از لزوم تائید شدن مجدد در داخل محدودهای كه توسط آزمون های قبلی در بر گرفته شده, معاف می باشد.
اگر شركت سازنده روش خود را این چنین به تایید نرساند یا مدركی در دست نداشته باشد. باید توسط آزمایش تایید روش جوشكاری, قابلیت شركت خود را در رابطه با توانائی جوشكاری مواد مورد استفاده به اثبات رساند.
5-4-3-2 آزمایش تائید روش های جوشكاری بویلر بخار باید مطابق ضوابط استاندارد ملی ایران به شماره 129 انجام گیرد بجز مواردی كه در قسمت 5-4-7 طور دیگری بیان شده اند.
5-4-4 تائیدیه صلاحیت جوشكار
اگر یك شركت سازنده با عطف به مرجع بازرسی بتواند مدركی قابل قبول از نظر خریدار مبنی بر اینكه هر جوشكار مسئول انجام جوش دستی و یا جوش با ماشین روی دیگ بخار, قبلا آزمایش های تائید صلاحیت را برای نوع كار و روش موردنظر گذرانده و نیز بطور موفقیت آمیزی به مدت شش ماه مطابق ضوابط استاندارد ملی ایران به شماره 129 بكار ساخت قطعات دیگ اشتغال داشته و ارائه نماید, تحت ضوابط این استاندارد چنین جوشكاری مادامی كه در استخدام همان شركت باقی است, از لزوم تائید شدن مجدد معاف خواهد بود.
اگر چنین مدركی آماده ارائه نباشد, لازم است كه جوشكارهای موردنظر برای جوش دستی و یا جوش با ماشین, آزمایش های تائید را مطابق ضوابط استاندارد ملی ایران به شماره 129 بگذرانند. بجز مواردی كه در قسمت 5-4-7 طور دیگری بیان شده است.
5-4-5 پذیرش روش های جوشكاری و جوشكاران دیگ بخار
5-4-5-1 روش های جوشكاری:
بازرس باید از روش های جوشكاری بكار رفته در ساخت دیگ از نقطه نظر تطابق داشتن و قبول شدن با مقررات قسمت 5-4-3 راضی باشد.
5-4-5-2 جوشكارها:
5-4-5-2-1 سازنده باید گواهی نماید كه عمل جوشكاری فقط توسط جوشكاری كه تحت مقررات بند 5-4-4 تائید شده است انجام گرفته و بازرس باید خود را قانع نماید كه فقط جوشكارهای تائید شده به خدمت گرفته شده اند.
5-4-5-3-2 سازنده باید رونوشتی گواهی شده از پرونده آزمایش های تائید هر جوشكار, در اختیار بازرس قرار دهد. بازرس حق دارد كه شاهد آزمایش تائید هر جوشكاری باشد.
متعاقبأ در صورت تردید, او حق دارد كه آزمایش تائید مجددی را برای هر جوشكار درخواست نماید.
5-4-6 صفحات آزمون محصول جوش شده
5-4-6-1 نمونه های آزمایش:
اگر در یك دیگ بخار, و در محدوده متغیرهای اساسی روش جوشكاری معینی, بیش از یك درز جوشكاری شود, یك صفحه آزمون می تواند نشان دهنده بیش از یك درز باشد.
یك صفحه آزمون برای هر 10 متر طول از جوش طولی شامل درزهای مختلف و یك صفحه آزمون دیگر برای هر طول اضافی كمتر از 10 یا حداقل یك صفحه آزمون برای هر دیگ , مورد نیاز می باشد.
( بجز مواردی كه در بند 5-4-6-1-2 مقرر شده اند)
اگر فقط درزهای محیطی موجود باشند. یا اگر روش جوشكاری بكار رفته در درزهای محیطی با روش جوشكاری درزهای طولی متفاوت باشد, باید صفحه آزمون جداگانه ای مطابق با روش جوشكاری درزهای محیطی تهیه نمود. برای هر 30 متر از جوش محیطی یك صفحه آزمون لازم است.
و برای هر طول اضافی كمتر از 30 متر یك صفحه آزمون دیگر با حداقل یك صفحه آزمون برای هر دیگ (بجز مواردی كه در قسمت 5-4-6-1-2 مقرر شده است) لازم می باشد.
5-4-6-1-2 برای دیگ هایی كه با شرایط زیر مطابقت دارند, كاهش تعداد صفحات آزمون جوش شده از محصول, آن چنان كه در بند 5-4-6-1-1 توضیح داده شده است, مجاز می باشد.
الف: باید به اندازه كافی دیگ هائی در داخل محدوده یك روش جوشكاری معین ساخته شده باشند. آن چنان كه حداقل 20 صفحه آزمون مطابق با بند 5-4-6-1-1 حاصل شده باشد.
ب: دیگ ها باید از نوع مشابه بوده و در یك كارگاه و به یك روش ساخته شده باشند.
ج: جوشكاری و ساخت محصول باید بطور معمولی, مداوم باشند.
د: ضخامت ورق, جزئیات جوش ها و اتصالات باید در داخل محدوده تحت پوشش آزمایش های تائید روش جوشكاری باشند.
در آن صورت ضوابط 10 متر و 30 متر مذكور در بند 5-4-6-1-1 باید به ترتیب به 30 متر و 90 متر با حداقل یك صفحه آزمون در هر سه ماه تغییر داده شود.
5-4-6-1-3 مواد مورد استفاده برای صفحات آزمون باید با مشخصات مواد استفاده شده در ساخت دیگ همانند بوده و هر دوی آنها باید مطابق با روش فولادسازی واحدی ساخته شده باشند.
ورق های آزمون باید دارای همان ضخامت اسمی پوسته باشند و ترجیحأ از همان ذوبی كه از آن برای ساخت دیگ بخار استفاده شده انتخاب شوند.
ابعاد صفحات آزمون جوش شده باید به اندازه كافی باشند تا نمونه های آزمایشی لازم برای آزمون یا آزمون مجدد مورد لزوم از آن بدست آید. (شكل 5-4-6-1-3 ملاحظه شود.)
5-4-6-1-4 چنانچه صفحات آزمون جوش در دو انتهای یك درز طولی قرار داده شوند. ابعاد صفحات آزمون مزبور باید به اندازه كافی باشند تا نمونه های آزمایشی لازم از یكی از آنها و نمونه های لازم برای آزمایش مجدد از دیگری بدست آیند.
5-4-6-1-5 صفحات آزمون باید به هنگام جوشكاری جهت جلوگیری از تابیده شدن بیش از حد مهار یا تقویت شوند, صفحات آزمون باید تحت عملیات حرارتی مشابه آن چنان كه برای قطعه كار مربوطه به آنها لازم است قرار گیرند.
چنانچه لازم شود كه صفحات آزمون تابیده شده در هنگام جوشكاری صاف شوند این كار باید در دمای پائین تر از دمای حرارتی پیوسته دیگ مربوطه و قبل از عملیات حرارتی نهائی انجام گیرد.
5-4-6-2 آزمایشات غیر مخرب جوش دیگ بخار
آزمایش غیر مخرب جوش های دیگ بخار صفحات آزمون, باید تحت همان روش های آزمایش غیر مخرب (بند 5-6 رجوع شود) و معیارهای قبولی (بند 5-7 رجوع شود) همانند درزهائی كه معرف آنها هستند قرار گیرند.
در صورتی كه هر نوع عیبی در جوش صفحه آزمون بوسیله آزمایش غیر مخرب آشكار شود.
مكان آنها باید بطور واضح بر روی صفحه مشخص شود و نمونه های آزمایشی باید از قسمت هایی دیگر صفحه آزمون كه محل آن بین سازنده دیگ بخار و مرجع معتبر بازرسی مورد توافق قرار می گیرد انتخاب گردد.
علت بروز چنین عیوبی در تولید صفحه آزمون باید معین گردد.
برای کسب اطلاعات بیشتر، مقالات مربوطه را مطالعه فرمایید:
استاندارد جوشكاری دیگ بخار فایر تیوب-بخش کلیات و طراحی
آشنایی با جوشکاری و روش های جوش دیگ بخار
